Sztandar po dawnej fabryce Makop trafił do Muzeum Miasta Malborka

Makop w Malborku był jednym z największych pracodawców

Zakłady Makop powstały w 1949 roku. U podstaw leżała decyzja ówczesnego ministerstwa przemysłu i handlu, kiedy to rok wcześniej przejęto na własność państwa wiele dawnych zabudowań fabrycznych na tzw. Ziemiach Odzyskanych. We wschodniej części Malborka, w pobliżu portu rzecznego stały opuszczone budynki po dawnej fabryce wyrobów gumowych.

18 lipca 1949 roku minister przemysłu lekkiego wydał zarządzenie o powołaniu do życia Malborskich Zakładów Przemysłu Roszarniczego. Fabryka zmieniała swą nazwę, aż do tej znanej w całym kraju – Zakłady Przemysłu Lniarskiego Makop. Przetwarzano tam słomę lnianą i konopną, skupowaną od plantatorów z całego regionu. Surowiec przywożono nawet z okolic Braniewa.

Od procesu przetwarzania słomy pochodził przymiotnik „roszarnicze” – pozyskiwanie włókna rozpoczynało się od roszenia w roszarni, czyli moczenia włókien w ogromnych basenach. Pozwalało to oddzielić je w sposób naturalny, choć towarzyszył temu niezbyt przyjemny zapach. Zakład posiadał też własne przędzalnię zgrzebną, przędzalnię czesankową, z powstających podczas produkcji paździerzy i wiórów produkowano płyty meblowe, niezmiernie wówczas poszukiwane. Wydział pracy chronionej – pracowały tam, m.in., kobiety spodziewające się dzieci – wytwarzał obrusy z tkaniny lnianej, trafiające do handlu pod znaną marką „Polski len”.

Warto wspomnieć, że podobnych fabryk – zaliczanych umownie do branży włókienniczej – istniało w okresie PRL wiele, rozproszonych w całym kraju. Takie zakłady pracowały w Krośnie, Częstochowie, Miłakowie. Żaden nie przetrwał przemian gospodarczych po roku 1989. Makop nie był, niestety, wyjątkiem, dziś po zabudowaniach fabrycznych nie ma nawet śladu.

Fabryka z Malborka pozostała natomiast w świadomości mieszkańców tego miasta, był to bowiem jeden z największych pracodawców w mieście. W okresie prosperity zatrudniano tam około 1000 ludzi, dodać do tego trzeba liczne grono plantatorów dostarczających surowiec.

Sztandar  fabryki Makop w Muzeum Miasta Malborka

Sztandar Makopu ufundowano krótko przed smutnym końcem zakładu, lecz w 1988 roku nikt nie spodziewał się, że gospodarka planowa niebawem upadnie. Muzeum Miasta Malborka nie podaje, skąd pozyskano proporzec, znajduje się on jednak w dobrym stanie.

Muzeum gromadzi wszelkie dokumenty, materiały i pamiątki dotyczące najnowszej historii miasta. Stąd apel o przekazywanie lub udostępnianie takich przedmiotów, także związanych z Makopem.