Pomorska Nagroda Literacka "Wiatr od morza". Znamy laureatów!

Pomorska Nagroda Literacka

Gala wręczenia VI Pomorskiej Nagrody Literackiej "Wiatr od morza" odbyła się w Centrum Św. Jana w Gdańsku. Poprowadził ją Władysław Zawistowski - dyrektor Departamentu Kultury Urzędu Marszałkowskiego. Statuetkę "Wiatr od morza" autorstwa prof. Jacka Zdybla wręczył  Mieczysław Struk, marszałek pomorski.

Literacka Książka Roku

Laureatką Literackiej Książki Roku za rok 2022 została Wiktoria Bieżuńska za - „Przechodząc przez próg, zagwiżdżę”, Wydawnictwo Cyranka 2022.

Oto uzasadnienie jury:

„Tytuł Literackiej Książki Roku dla powieści Wiktorii Bieżuńskiej to nagroda za studium dzieciństwa w rodzinie, jakich wciąż wiele, pełnych spraw dorosłych, którzy sami z sobą mają problemy, w której dziecko jest dodatkiem. A dziecko uważnie przygląda się temu światu, pozostaje jednak obok, ze szczegółów składa swoją własną przestrzeń, po to, by schować się w niej przed rzeczywistością. Nieraz spotyka je kara, jej narzędziem jest pas, nie byle jaki, bo harcerski. Czyż może być większe szyderstwo? Bohaterka – narratorka nie ma imienia, nie bez powodu. Ilu czytelników odnajduje w niej siebie”.

Poproszona o podejście do mikrofonu laureatka powiedziała po prostu:

- Dziękuję bardzo.

Przypomnijmy nominowanych w tej kategorii:

• Wiktoria Bieżuńska – „Przechodząc przez próg, zagwiżdżę”, Wydawnictwo Cyranka 2022
• Tadeusz Dąbrowski – „To jest fajka. Wiersze z lat 1999-2020”, PIW 2022
• Łukasz Orbitowski – „Chodź ze mną”, Świat Książki 2022
• Paweł Radziszewski – „Niepowinność”, Wydawnictwo Sine Qua Non 2022
• Karolina Ubych – „Sonia, Piotrek i tajemnica rzygaczy”, Marpress 2022

Pomorska Książka Roku

Laureatką Pomorskiej Książki Roku została Katarzyna Włodkowska za „Na oczach wszystkich. Historia przypadku polskiego Fritzla”, Wielka Litera 2022

Uzasadnienie jury:

"Tytuł Pomorskiej Książki Roku dla reportażu Katarzyny Włodkowskiej to nagroda dla dziennikarstwa zaangażowanego, rzetelnego, ale też niepozbawionego empatii i świadomości etycznych uwarunkowań pisarskiego fachu. Autorka konstruuje studium przemocy nie ograniczając się do sensacyjnego wymiaru opowieści, ale podejmując trud analiz społecznych i instytucjonalnych mechanizmów agresji, obojętności czy wykluczenia. Zdarzenia, których doświadczyła mała, kaszubska społeczność stają się przyczynkiem do pytań o niewidzialność tego, co dzieje się na oczach wszystkich w wielu innych miejscowościach lecz także o konsekwencje tej zbiorowej ślepoty".

- Chciałabym przede wszystkim podziękować mojej bohaterce – powiedziała ze sceny laureatka. - To dla mnie tak naprawdę opowieść o zaufaniu, a moja bohaterka zaufała mi bezgranicznie. Nie chciała autoryzować swoich opowieści, co sprawiło, że musiałam trzymać siebie na wodzy jeszcze bardziej i brać jeszcze większą odpowiedzialność. Dla mnie pisanie jest zaufaniem, ważne jest, by nie zawodzić czytelników, swoich bohaterów i by pozostawać w uczciwości z samym sobą. Książka mówi o wielu trudnych sprawach dla Pomorza i dla Kaszubów, takich, od których wolelibyśmy odwracać wzrok, dziękuję, że Państwo zdecydowali się oczu nie odwracać.

Oto nominowani w tej kategorii:

• • Waldemar Czachur, Peter Oliver Loew – „Nigdy więcej wojny. 1 września w kulturze pamięci Polski i Niemiec w latach 1945-1989”, Wydawnictwo Scholar 2022
• • Grzegorz Piątek – „Gdynia obiecana: miasto, modernizm, modernizacja 1920–1939”, Wydawnictwo W.A.B. 2022
• • Dobromiła Rzyska-Laube – „Zbiory artystyczne polskich ziemian na Pomorzu Nadwiślańskim od końca XVIII wieku po czasy dzisiejsze”, Muzeum Narodowe w Gdańsku 2022
• • Katarzyna Włodkowska – „Na oczach wszystkich. Historia przypadku polskiego Fritzla”, Wielka Litera 2022

Kaszubska Nagroda Literacka

Laureatem Kaszubskiej Nagrody Literackiej został Artur Jabłoński - pisarz, dziennikarz oraz znany działacz społeczny. Nagrodę otrzymał w 30 - lecie debiutu prozatorskiego

Laureat podziękował za wyróżnienie - nie mogło być inaczej - w języku kaszubskim.

- Skłamałbym, gdybym powiedział, że się nie cieszę, czekałem kilka lat, miałem nadzieję… - wyznał wzruszony. - To co przede wszystkim powinien teraz powiedzieć, to: Bóg zapłać mojej Mamie, za to, że mnie urodziła, że dała mi ten język…

Nagroda za Całokształt Pracy Twórczej

Nagrodą za Całokształt Pracy Twórczej uhonorowano pisarza, historyka, znawcę teatru żydowskiego Mieczysława Abramowicza.

Oto uzasadnienie jury:

"Trudno byłoby wyobrazić sobie kulturę Gdańska bez postaci Mieczysława Abramowicza, bez jego licznych tekstów naukowych i publicystycznych dotyczących historii Gdańska. Był współtwórcą kultowego już kwartalnika „Był sobie Gdańsk”, autorem licznych artykułów drukowanych m.in. w czasopiśmie „30 dni”. Jego życie i działalność to próba przypominania, ale nie rozpamiętywania dziejów minionych. Autor filmów i słuchowisk radiowych oraz fundamentalnej pracy „Teatr żydowski w Gdańsku 1876 – 1968” oraz wielu prac poświęconych żydowskiej kulturze Gdańska. Wskrzeszał historie różne, często zapomniane lub wyparte, latami pracowicie układał kamienie na macewie żydowskiej kultury miasta i za to dzieło pragniemy mu serdecznie podziękować i uhonorować nagrodą".

- Kiedy kilka dni temu dowiedziałem się, że przyznano mi tę nagrodę to ucieszyłem się w dwójnasób, bo w tym samym czasie otrzymałem dwie dobre wiadomości, to że jestem laureatem tej nagrody i że pogoniliśmy zło w wyborach – wyznał ze sceny Mieczysław Abramowicz. - A teraz wracam do pisania, choć mogłoby się wydawać, że nagroda za całokształt to zamknięcie etapu, otóż nie. Pracuję właśnie nad nową książką, również żydowsko – gdańską, która, mam nadzieje, ukaże się niebawem nakładem wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego.

Nagroda Czytelników

Od 15 września do 9 października czytelnicy mogli oddać głos na swoją ulubioną książkę spośród nominowanych. O rezultatach głosowania dowiedzieliśmy się podczas piątkowej gali. Nagrodę Czytelników otrzymał Paweł Radziszewski za „Niepowinność”, Wydawnictwo Sine Qua Non 2022.

Tego wieczora w Centrum św. Jana przyznano też honorowe, pośmiertne wyróżnienie Andrzejowi Zarębskiemu za książkę „Między Grudniem a grudniem. Zapiski z internowania”. Nagrodę odebrała rodzina zmarłego w marcu tego roku autora tego wydanego po 40 latach niezwykłego dziennika.

Jury Pomorskiej Nagrody Literackiej

W tym roku zgłoszonych do nagrody zostało około 400 tytułów. W Jury Pomorskiej Nagrody Literackiej zasiedli: prof. Zbigniew Majchrowski, prof. Edmund Kizik, dr Katarzyna Szalewska, Elżbieta Pękała oraz Władysław Zawistowski.

Kaszubską Nagrodę Literacką przyznaje osobna kapituła.

Pomorską Nagrodę Literacką w obu kategoriach, a także Nagrodę za Całokształt Pracy Twórczej oraz Kaszubską Nagrodę Literacką stanowi nie tylko statuetka „Wiatr od morza”, to także nagroda pieniężna. Wyróżnienie Nagroda Czytelników ma charakter honorowy.

Fundatorem nagrody jest Samorząd Województwa Pomorskiego. Współorganizatorem gali -  Nadbałtyckie Centrum Kultury oraz Teatr Wybrzeże.

Tradycyjnie już, galę Pomorskiej Nagrody Literackiej „Wiatr od morza” zwieńczył koncert. W tym roku wystąpili: Mika Urbaniak, Victor Davies oraz Urszula Dudziak.