Nagroda im. Andrzeja Wajdy 2026 dla Danuty Wałęsy i Andrzeja Poczobuta

Informację o przyznaniu Nagrody im. Andrzeja Wajdy 2026 żonie Lecha Wałęsy oraz polsko-białoruskiemu dziennikarzowi, więźniowi politycznemu Andrzejowi Poczobutowi ogłosiła w środę Fundacja Kyoto–Kraków, przyznająca to wyróżnienie.

– Danuta Wałęsa całym swoim życiem pokazuje nam, jak pogodzić bycie żoną Lecha Wałęsy i matką ośmiorga dzieci. Andrzej Poczobut, swoją nieprzejednaną postawą i zaangażowaniem w walkę o niepodległość Białorusi, płaci ciężkim więzieniem. Mam nadzieję, że będziemy mogli wręczyć mu tę nagrodę w Krakowie – uzasadniła decyzję kapituły Krystyna Zachwatowicz-Wajda, prezeska Fundacji Kyoto–Kraków.

Co to za nagroda?

Nagroda im. Andrzeja Wajdy, ustanowiona w 2016 roku, przyznawana jest za „wybitną działalność w duchu solidarności społecznej, za postawy, które – podobnie jak życie i twórczość jej patrona – łączą artystyczną wrażliwość, odwagę moralną i troskę o wspólnotę”.

Do tej pory jej laureatami byli Jerzy Owsiak, Adam Wajrak, Janina Ochojska-Okońska, Dariusz Popiela, Anna Dąbrowska, Marian Turski, Fundacja „Wolne Sądy” i Adam Michnik.

Kapitułę nagrody tworzą członkowie rady i zarządu Fundacji Kyoto–Kraków, przedstawiciele świata kultury, nauki i życia publicznego: prof. Krystyna Zachwatowicz-Wajda, Józef Lassota, Katarzyna Nowak, Piotr Augustyn, dr Danuta Glondys, prof. Krzysztof Ingarden, prof. Andrzej Jajszczyk, prof. Michał Jasieński, prof. Anna Król, Wioletta Laskowska-Smoczyńska, prof. Rafał Syska, Henryk Woźniakowski, prof. Andrzej Zoll.

Dlaczego oni? Uzasadnienie Kapituły

Danuta Wałęsa jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych kobiet współczesnej historii Polski – symbolem siły, odwagi i cichej determinacji w obliczu dziejowych wyzwań. W latach 80. wspierała działalność Solidarności, tworząc zaplecze społeczne dla ruchu, który zmienił losy Europy. Przez wiele lat pozostawała w cieniu męża, Lecha Wałęsy, będąc jednak nie mniej ważnym uczestnikiem polskiej drogi do wolności. To Danuta Wałęsa odebrała w jego imieniu Pokojową Nagrodę Nobla. Dziś, jako działaczka społeczna, podejmuje tematy równości, rodziny i empatii, przypominając, że solidarność zaczyna się od codziennej odpowiedzialności za drugiego człowieka. Jej historia jest świadectwem odwagi i wewnętrznej siły, a zarazem jednym z najbardziej autentycznych głosów polskiej historii ostatnich dekad.

Andrzej Poczobut, dziennikarz, publicysta i działacz Związku Polaków na Białorusi, od lat stanowi symbol niezłomnej walki o prawdę, prawa człowieka i wolność słowa. W obliczu brutalnych represji i więzienia pozostał wierny przekonaniu, że słowo może być aktem wolności, a świadectwo prawdy obowiązkiem wobec narodu. Jego postawa, łącząca odwagę z głębokim poczuciem odpowiedzialności, jest świadectwem solidarności między narodami Polski i Białorusi oraz przypomnieniem, że wartości, o które walczył Andrzej Wajda – wolność, godność i prawda – są uniwersalne i ponadczasowe.

Rok Wajdy

Senat ustanowił rok 2026, kiedy przypada stulecie urodzin wybitnego reżysera, Rokiem Andrzeja Wajdy. I właśnie dokładnie w dniu jego urodzin 6 marca 2026 r. w Krakowie nastąpi wręczenie nagród. Laureaci otrzymają grafikę – autoportret artysty – oraz gratyfikację finansową w wysokości 75 tysięcy złotych.