„Essa” to Młodzieżowe Słowo Roku 2022! Na plebiscytowym podium także „odklejka”

Zwycięzcą plebiscytu Młodzieżowe Słowo Roku 2022, decyzją Internautów zostało słowo „essa”.

Młodzieżowe Słowo Roku 2022 to „essa”. Co oznacza?

„Essa” to, jak podaje przewodnicząca jury Anna Wileczek:

„coś łatwego, co przychodzi łatwo, dlatego że jesteśmy wyluzowani (stąd mieć essę), luz. Często występuje jako okrzyk radości lub triumfu, wykorzystywany jako ekspresja pozytywnych uczuć, a nawet pozdrowienie”.

PRZECZYTAJ TEŻ: Słowniczek polsko-kaszubski, czyli kaszubszczyzna bez tajemnic

– Zwycięskie słowo jest na tyle pojemne, że obwieści każdy stan – począwszy od: ekstatycznego okrzyku radości z (łatwego) zwycięstwa w grze internetowej, uzyskania wysokiej oceny w szkole, szalonej akcji, nieoczekiwanego fartu, spotkania z dobrymi znajomymi, aż po zasygnalizowanie „nieznośnej lekkości bytu” – mówi Anna Wileczek, przewodnicząca jury. – W każdym razie, słowo to jest sygnałem czasu uwolnionego z kieratu codziennych, żmudnych powinności, ale też wystarczającym usprawiedliwieniem dla robienia rzeczy niezwykłych, ekstremalnych albo po prostu zakazanych. 

„Essa” może występować też w postaci gestu lub emotikonu: ?.

Młodzieżowe Słowo Roku 2022. Nagroda Jury dla „Odklejki”

– Niezależnie od zwycięzcy plebiscytowego, Kapituła postanowiła przyznać Nagrodę Jury wyrazowi, który otarł się o podium. To „odklejka”. Słowo oznacza stan, ewentualnie osoby, które są oderwane od rzeczywistości, i to nie tylko w temacie zachowania czy samopoczucia, ale i oceny wypowiadanych treści:

„Gdy – jak wskazuje wyróżniona definicja – ktoś za bardzo odpłynął w krainę marzeń i żyje w swoim świecie”.

Jak zauważają członkowie jury, „odklejka” już wcześniej występowała w języku potocznym, ale przez młodzież została odkryta na nowo, dzięki obecnym w slangu jednostkom z przedrostkiem od-, odnoszącym się do osób, np.: „odklejony”, „odklejus”, „odkleja”.

Młodzieżowe Słowo Roku 2022. Co wybierali Internauci?

Dużo głosów Internauci oddali także na takie jednostki jak: „slay”, „łymyn”, „betoniarz” czy „NPC”.

– Wskazują one na pewne stałe trendy w nieoficjalnym języku i komunikacji młodzieży – zauważają członkowie jury. – Z jednej strony chodzi o podkreślanie tego, co wzbudza podziw, jest wystrzałowe, zabójczo dobre, stylowe („slay”, a także „slay qeen”), z drugiej – o podtrzymywanie kontaktu, zabawę i żarty, do których impulsem jest wiral (popularny fragment filmowy lub mem), np. „betoniarz”, a także fraza „betoniarzu cztery cztery”. Wydaje się, że ciągle aktualny jest odwieczny temat „rozgrywki” płci, o czym świadczy występowanie wyrazu „łymyn”, także w wersji „women” czy „women moment”, będącego w gruncie rzeczy wiralowym cytatem.

Wspomniany „NPC” to z kolei znak płynnego i zręcznego przemieszczania się młodych pomiędzy komunikacją online a offline, gdy automatyzowana postać z gry staje się metaforą przypadkowego, nieznanego lub nieaktywnego człowieka.

PRZECZYTAJ TEŻ: Spisënk to Kaszëbsczé Słowó Rokù 2021

Wśród ciekawych, zdaniem jury, propozycji słowotwórczych zgłaszanych przez Internautów, znalazły się m.in.:

• „popkornina” jako oznaczenie tego, co „fajne, młodzieżowe i cool”,
• „dyntka”, używana, gdy „wszystko się wali i nie idzie po naszej myśli”
• oraz „poddymić”, stosowane jako synonim „rozkręcania atmosfery”.

Młodzieżowe Słowo Roku. Prawie 125 tys. zgłoszeń!

Plebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku wystartował 11 października. Do 8 listopada Internauci zgłaszali propozycje słów/wyrażeń, które walczyły o przejście do finałowego głosowania. W tym czasie do bazy napłynęło prawie 125 tysięcy zgłoszeń, w tym 8 221 różnych słów i wyrażeń. Od 9 listopada trwały obrady jury w składzie:

• Anna Wileczek (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach),
• Marek Łaziński (Uniwersytet Warszawski),
• Ewa Kołodziejek (Uniwersytet Szczeciński),
• Bartek Chaciński („Polityka”).

W tym roku jury korzystało także z konsultacji z zespołem doradczym nastolatków z Obserwatorium Języka i Kultury Młodzieży, a także z przedstawicielami PWN.