Kurpiowskie korale z bursztynu można oglądać na malborskim zamku

Jak informuje malborskie muzeum, zachęcając równocześnie do obejrzenia wystawy, najnowsza ekspozycja „Bursztyny – kurpiowskie korale ze zbiorów Muzeum Zamkowego w Malborku” celebruje wyjątkową sztukę ludową obróbki bursztynu. Najstarszy z prezentowanych na wystawie naszyjników pochodzi z końca XVIII wieku i posiada przywieszony dodatkowy element - tzw. pasyjkę, czyli medalion z wizerunkiem Chrystusa na krzyżu. Dominującymi na ekspozycji są naszyjniki powstałe w XIX wieku, kiedy nastąpił rozwój przemysłu bursztynniczego oraz z początku XX wieku, gdy powstawały spółki zajmujące się wydobywaniem bursztynu. Jako ostatnie prezentowane są kolie współczesne z końca wieku XX.

Jednym z regionów Polski, gdzie rozwinęła się w ubiegłych wiekach sztuka ludowa obróbki bursztynu jest teren Kurpiowszczyzny położony w dorzeczu Narwi w obrębie dwóch puszcz mazowieckich: Zielonej i Białej. Tereny te były zasiedlone już od XV wieku, początkowo należały do książąt mazowieckich, a później Królestwa Polskiego. Miejscowa ludność, zwana Kurpiami lub Puszczakami, zajmowała się rolnictwem, bartnictwem, myślistwem, rybołówstwem, ale również bursztynnictwem.

W warstwach ziemi znajdowały się bogate złoża bursztynu, będące tą samą żywicą która występuje w pasach nadbałtyckich. Wydobywanie oraz obróbka bursztynu stały się powszechnymi zajęciami, których szczyt popularności przypadł na wiek XIX. Główne ośrodki produkcji znajdowały się m.in. w Myszyńcu, Nowogrodzie, Przasnyszu, Ostrołęce i Surowem. Do popularyzacji Kurpiowszczyzny oraz bursztynnictwa przyczynił się etnograf, muzealnik, działacz społeczny i polityczny Adam Chętnik (1885 – 1967).