Wanda Lew-Kiedrowska i Witold Bobrowski najlepszymi nauczycielami języka kaszubskiego

Konkurs na najlepszego, wyróżniającego się swoją pracą dydaktyczną i społeczną nauczyciela języka kaszubskiego Zarząd Główny Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego ogłosił po raz pierwszy w 2020 roku. Tytuł "Bëlny Szkólny" otrzymuje nauczyciel, który w sposób szczególny przyczynia się do umocnienia więzi uczniów z małą ojczyzną oraz do zachowania, rozwoju języka i kultury kaszubskiej.

- Jesteśmy pod olbrzymim wrażeniem dorobku wszystkich zgłoszonych szkólnych, których ogromne zaangażowanie, pasja, wiedza, kreatywność w pokazywaniu piękna szeroko rozumianej kultury kaszubskiej, ma ogromne znaczenie w kształtowaniu młodego pokolenia – zapewnia Jan Wyrowiński, prezes Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. - Każdy z nominowanych pedagogów jest dla swoich uczniów autentycznym przewodnikiem w wędrówce po Kaszubach, dbając o rozwój tożsamości kulturowej i zachowanie języka kaszubskiego, w duchu słów ks. prof. Janusza Pasierba: „małe ojczyzny uczą żyć w ojczyznach wielkich, w wielkiej ojczyźnie ludzi”.

Laureaci Bëlny Szkólny” 2022

Kandydatury nauczycieli języka kaszubskiego oraz animatorów życia kulturalnego w swoich środowiskach mogły zgłaszać szkoły, przedszkola, rady rodziców, samorządy szkolne czy organizacje pozaszkolne. Kapituła konkursu wybierała laureatów spośród siedmiu zgłoszonych kandydatur. W ubiegłym roku - z powodu pandemii - konkurs się nie odbył.

- Dlatego postanowiliśmy w tym roku przyznać tytuł „Bëlny Szkólny” dwóm osobom – mówi Jan Wyrowiński. - Obydwie te osoby to nauczyciele-pionierzy edukacji kaszubskiej. Pełni poświęcenia, odwagi i pomysłowości. Bez ich przykładu i determinacji trudno sobie wyobrazić rozwój nauczania języka kaszubskiego i do dziś są animatorami oraz autorami szeroko rozumianej kultury kaszubskiej. Tytuł „Bëlny Szkólny”: Wanda Lew-Kiedrowska

Wanda Lew-Kiedrowska to nauczycielka języka kaszubskiego od początków formalnej edukacji w szkole, m.in. w Kaszubskim Liceum Ogólnokształcącym w Brusach, I Liceum Ogólnokształcącym im. Józefa Wybickiego w Kościerzynie oraz w szkołach podstawowych. Obecnie uczy w szkole w Trzepowie.

Wanda Lew-Kiedrowska to autorka jednych z pierwszych programów, konspektów lekcji z elementami regionalizacji wydanych jeszcze w latach 80. XX wieku. Jest też inicjatorką i koordynatorką Kaszubskiego Dyktanda „Królewiónka w pałacu”, odbywającego się od niemal 20 lat nie tylko w kaszubskich szkołach na Pomorzu.

Tytuł „Bëlny Szkólny”: Witold Bobrowski

Witold Bobrowski to założyciel pierwszej szkoły podstawowej z nauką języka kaszubskiego – w Głodnicy (gmina Linia), współautor pierwszego podręcznika do nauki języka kaszubskiego „Kaszëbsczi abecadło - twój pierszi elemeńtôrz” i słownika „Twój pierszi słowôrz-kaszëbsko-pòlsczi”. Jest też współorganizatorem m.in. cyklicznej imprezy „Kaszëbsczi maturańt” w latach 2005-2015, konkursu plastyczno-literackiego dla uczniów szkól podstawowych „Kaszubskie Madonny”. Przetłumaczył na język kaszubski XIII-wieczną antologię wierszy japońskich.

Laureaci otrzymali tytuł „Bëlny Szkólny”, okolicznościowe statuetki i nagrody finansowe ufundowane przez ZK-P.

Komisja Konkursowa przyznała także dwa wyróżnienia, które zgodnie ze zmienionym w międzyczasie regulaminem są przyznawane za „konkretne publikacje, inicjatywy, projekty, wydarzenia o charakterze edukacyjnym, społeczno-kulturalnym”:

• Lucyna Sorn za wydany w 2021 r. tomik poezji „Dzeckã bëc”. To nauczycielka w Szkole Podstawowej w Mostach, współautorka podręczników do nauki języka kaszubskiego, opiekunka szkolnego zespołu „Jantarki”. Pomysłodawczyni i współorganizatorka wielu konkursów, spotkań, przedsięwzięć edukacyjnych, kulturalnych o zasięgu lokalnym i wojewódzkim. Jest aktywną działaczką Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego i innych organizacji społecznych
   
• Ewa Świątek Brzezińska i Stanisława Bastian Brzezińska za organizację wydarzenia edukacyjno-kulturalnego zatytułowanego KASZËBSCZÉ NÓTË NA CZËSTO NOWI ÔRT. Przegląd Nutowej Twórczości „Nócenié w Brzéznie”. Podczas spotkania promowano nową publikację Aleksandry i Dariusza Majkowskich „Ùcz sã jãzëka z kaszëbsczima nótama”. Autorzy zapraszają w niej do zabawy i nauki nowych słów, do wspólnego wędrowania po Kaszubach w rytm znanej melodii „Kaszëbsczé nótë”. W wydarzeniu wzięło ponad 200 uczniów, którzy specjalnie razem ze swoimi szkólnymi przygotowali nowe teksty nut w nowej odsłonie.

Dzień Edukacji Kaszubskiej

9 września 2022 r., jeszcze przed galą wręczenia nagród "Bëlny Szkólny", Zarząd Głównego ZKP zdecydował o ustanowieniu Dnia Edukacji Kaszubskiej.

-  7 września, na pamiątkę uchwalenia Ustawy o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 roku, która umożliwiła organizację nauczania języka kaszubskiego w szkołach – mówił przed galą Jan Wyrowiński. - Święto to będzie okazją do organizacji dyskusji, konferencji i wydarzeń poświęconych edukacji kaszubskiej, ale także podziękowań dla nauczycieli i wręczenia corocznej nagrody “Bëlny Szkólny”.

Pierwszymi szkołami z nauczaniem języka kaszubskiego, powstałymi po wejściu w życie tej ustawy były Kaszubskie Liceum Ogólnokształcące w Brusach i Szkoła Podstawowa w Głodnicy, stworzona przez Witolda Bobrowskiego.