Urodziny i pożegnanie. Basil Kerski po 14 latach przestanie kierować ECS

18-lecie Europejskiego Centrum Solidarności i pożegnanie dyrektora

Obchody 18. rocznicy powołania Europejskiego Centrum Solidarności, z udziałem m.in. Lecha Wałęsy, stały się jednocześnie okazją do uroczystego pożegnania dotychczasowego dyrektora tej placówki, Basila Kerskiego.

Kerski, który kieruje ECS od 2011 roku, z końcem grudnia kończy swoją misję. Jeszcze w styczniu zapowiedział, że nie przystapi do kolejnego konkursu i zostanie nowym prezesem Domu Historii Nadrenii Północnej-Westfalii w Düsseldorfie. To powołana przed pięcioma laty instytucja pamięci i demokratyzacji, przypominająca charakterem ECS, która ma zostać oddana do użytku w 2030 roku. 

CZYTAJ TEŻ: W przyszłym roku zmiana w ECS. Basil Kerski obejmie szefostwo ważnej instytucji

Solidarność wg Basila Kerskiego: nieposłuszeństwo i służba

Siłą rzeczy obchody bardziej niż na uzyskaniu „pełnoletności” przez ECS, skupiły się na zasługach jej szefa. Laudację na jego cześć wygłosił Krzysztof Czyżewski – pisarz, reżyser, współtwórca Ośrodka „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach. Mówił on o wielokulturowych korzeniach Basila Kerskiego, pochodzącego z polsko-irackiej rodziny, a wychowanego i wykształconego w kosmopolitycznym Berlinie Zachodnim. 

– Solidarność w rozumieniu Basila Kerskiego ma dwa znamiona: nieposłuszeństwa i służby Zwykle te pojęcia nie przystają do siebie, lecz w przypadku Basila Kerskiego dopełniają się. Rozpoznajemy w nim tradycję obywatelskiego nieposłuszeństwa Henry’ego Davida Thoreau oraz etyki solidarności ks. Józefa Tischnera. Nieposłuszeństwo jest zbuntowane, protestujące przeciw każdej formie zastoju bądź uległości. Natomiast służba niesie w sobie afirmację życia, promieniuje wewnętrznym światłem, jest wychylona ku innemu.

fragment laudacji Krzysztofa Czyżewskiego

Odznaczeń moc 

Podniosłym momentem było wręczenie Basilowi Kerskiemu przez ambasadora Francji jednego z najważniejszych światowych odznaczeń – Orderu Legii Honorowej. Przyznano mu je wprawdzie jesz cze w 2022 roku, ale jako obywatel Polski mógł je przyjąć dopiero po wyrażeniu na to zgody przez prezydenta RP, a Andrzej Duda takiej zgody dać nie chciał. Natomiast Karol Nawrocki nie robił przeszkód.

To nie jedyne odznaczenie wręczone dyrektorowi ECS tego wieczora. Na jego piersi zawisły także:

• Medal Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, który wręczyła marszałkini Małgorzata Kidawa-Błońska;
• Złoty medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” od Marty Cienkowskiej, ministry kultury i dziedzictwa narodowego;
• Medal „Pro Patria” wręczony przez Lecha Parella, szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych;
• Medal „Sint Sua Praemia Laudi” wręczyła Beata Rutkiewicz, wojewoda pomorska.
• Nagrodę Gryfa Pomorskiego przyznaną przez Mieczysława Struka, marszałka województwa pomorskiego;
• Medal Prezydenta Miasta Gdańska odebrany z rąk prezydentki Aleksandry Dulkiewicz oraz jej pierwszego zastępcy Piotra Grzelaka.

Kto pokieruje ECS po Kerskim?

Od 1 stycznia 2026 obowiązki dyrektora Europejskiego Centrum Solidarności pełnić będzie Magdalena Mistat, dotychczasowa zastępczyni Basila Kerskiego. O tym, kto pokieruje Centrum na stałe, ma zadecydować konkurs.

Europejskie Centrum Solidarności zostało powołane z inicjatywy prezydenta Lecha Wałęsy i prezydenta Pawła Adamowicza. Jego założycielami są:

• miasto Gdańsk,
• Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
• Samorząd Województwa Pomorskiego,
• NSZZ Solidarność,
• Fundacja Centrum Solidarności.