„Odporność”. Na zdjęciach kobiety współczesnego świata

Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych w Gdańsku, Fundacja World Press Photo, Królestwo Niderlandów i Muzeum Fotografii w Krakowie (MuFo) prezentuje wystawę Resilience / Odporność. To historie kobiet przedstawionych na fotografiach nagrodzonych w konkursach World Press Photo w latach 2000-2021. Zdjęcia mówią o  kobietach współczesnego świata. Często podkreślają ich siłę, odwagę i wytrwałość.

Różnorodne głosy, udokumentowane przez 17 fotografów trzynastu różnych narodowości, poruszają takie problemy jak przemoc ze względu na płeć, prawa reprodukcyjne i dostęp do równych szans. Wybrane historie obrazują, w jaki sposób tematyka dotycząca kobiet i kwestie związane z płcią ewoluowały w XXI wieku i jak fotoreportaż rozwinął się w sposobach ich przedstawiania. Fotografie pokazują siłę wizualnego opowiadania historii.

Twórcy wystawy zwracają uwagę na  to, że mimo iż równość płci i sprawiedliwość są podstawowym prawem człowieka, kluczowym dla zachowania spójności społecznej, to jednak kobiety na całym świecie borykają się z głęboko zakorzenioną nierównością i są niedostatecznie reprezentowane w polityce i gospodarce. Na całym świecie w 2021 roku kobiety zajmowały zaledwie 26,1% z około 35 500 miejsc w parlamencie i 27% wszystkich stanowisk kierowniczych. Przemoc wobec kobiet dominuje jako poważny globalny problem dotyczący zdrowia i bezpieczeństwa. Szacuje się, że jedna na trzy kobiety doświadczy w swoim życiu przemocy fizycznej lub seksualnej. Brak równowagi między płciami jest widoczny również w fotoreportażu. Z danych zebranych przez Women Photograph w 2020 roku wynika, że średnio zaledwie 20 % zdjęć przewodnich opublikowanych przez osiem najbardziej poczytnych gazet na świecie zostało zrobionych przez kobiety.

Na gdańskiej wystawie możemy oglądać fotografie poruszające, tak pod względem ich wymowy społecznej jak i artystycznej. Na jednej z nich kibicki piłki nożnej z Iranu, które przebierają się za mężczyzn, by móc wchodzić na stadiony i w ten sposób prowadzić kampanię na rzecz praw kobiet. Na innej - dwunastoletnia Antonella. Mieszkanka Buenos Aires w Argentynie przyrzekła obciąć swoje długie włosy dopiero wtedy, gdy będzie mogła wznowić zajęcia w szkole, zawieszone z powodu pandemii COVID-19. Antonella powiedziała, że ofiarowuje swój najcenniejszy skarb w zamian za odzyskanie szkolnego życia. Obcięła włosy 25 września 2021 roku, w weekend przed powrotem do zajęć. Na kolejnym zdjęciu 35-letnia Lesha stoi niewzruszona podczas protestu przeciwko brutalności policji wobec czarnych mężczyzn przed siedzibą policji w Luizjanie, w 2016 roku.

Gdańska wystawa to wiele niezwykłych historii.

- Zdjęcia nagradzane przez World Press Photo mówią nam za pomocą obrazu o rzeczach najważniejszych, często o takich, których nie da się opowiedzieć słowami, bo słowo jest tu bezradne. Wystawa nosi tytuł „Odporność”. To historie kobiet inspirujące do zmian. To też ekspozycja zaangażowania Królestwa Niderlandów w działanie na rzecz praw kobiet, równości płci i sprawiedliwości. Może zachęci do refleksji, do rozmowy, może do działania – powiedziała na otwarcie wystawy Magda Miśka-Jackowska  z Ambasady Królestwa Niderlandów.

Wystawa prezentowana jest w Galerii Pejotka w Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowej, ul. Targ Drzewny 9/11 w Gdańsku do 08.12.2023 r. Wstęp wolny.