Ulica Zachodnia czy Wisławy Szymborskiej? Radni w Słupsku pokłócili się o zmianę

W połowie listopada 2022 roku Senat zdecydował, iż to Wisława Szymborska będzie patronką roku 2023 w Polsce. Jednym z argumentów była przypadająca właśnie w tym roku setna rocznica urodzin laureatki literackiej Nagrody Nobla, której wiersze przetłumaczono na ponad czterdzieści języków.

W Słupsku z tej okazji postanowiono nadać jednej z ulic nazwę Wisławy Szymborskiej. Zaproponowano, aby imię noblistki przyjęła dotychczasowa ulica Zachodnia. Przed wprowadzeniem projektu uchwały zmieniającej nazwę ulicy przeprowadzono również konsultacje społeczne wśród mieszkańców, którzy mieli się wypowiedzieć, czy są za taką zmianą. Konsultacje odbyły się od 13 marca do 7 kwietnia. Udział wzięło tylko kilkoro mieszkańców, a co ciekawe, większość była przeciwko zmianie na Szymborskiej. Oprócz zdawkowych argumentów, że to wszystko bzdury i tematy zastępcze, i że nazwa ulica Zachodnia jest neutralna, więc nie warto jej zmieniać, pojawił się też głos, że Szymborska była „w 1953 sygnatariuszem Rezolucji Związku Literatów Polskich w Krakowie w sprawie procesu krakowskiego, popierającej skazanie na karę śmierci w sfingowanym procesie: Edwarda Chachlicę, Michała Kowalika i księdza Józefa Lelitę” oraz że „tworzyła komunistyczne wiersze ku czci Stalina, Lenina, PZPR itd”. „Mamy dość kandydatów z terenu Słupska choćby, którzy czekają na swoją ulicę, nie mówiąc o tych z historii Polski” – napisał jeden z mieszkańców.

I ten głos stał się kanwą do dyskusji wśród radnych Słupska. Radna Anna Mrowińska z Klubu Radnych Prawa i Sprawiedliwości użyła na sesji tych samych argumentów i niejako się pod nim „podpisała”. Przyznała też, że dla niej uhonorowanie takiej osoby nazwą ulicy jest niedopuszczalne, gdyż za to, co Wisława Szymborska zrobiła, nigdy nie przeprosiła swoich ofiar i nigdy nie wyraziła nawet skruchy.

– Mówienie że ktoś pisze piękne wiersze w kontekście napisania również peanów na cześć jednego z największego zbrodniarza i ludobójcy jest dla mnie niezrozumiałe – mówiła podczas sesji radna Anna Mrowińska.

Radni za i przeciw ulicy Wisławy Szymborskiej

Zdaniem radnego Pawła Skowrońskiego lepiej byłoby, aby nazwy ulic były neutralne, jak chociażby Słoneczna czy Klonowa, bo w przypadku takich osób, historycznych, zawsze będzie gorąca dyskusja zwolenników i przeciwników.

– Bardzo wielu pisarzy miało w tamtych czasach flirty z komunizmem... Każda postać ma też swoje jasne i ciemne strony, dlatego najlepiej nazywać ulice bez nazw historycznych. Pewne zachowania chwały pani Szymborskiej nie przynoszą, ale dlaczego więc nie zmienimy ulicy Tuwima, Broniewskiego? – pytał radny Skowroński.

Mówienie że ktoś pisze piękne wiersze w kontekście napisania również peanów na cześć jednego z największego zbrodniarza i ludobójcy jest dla mnie niezrozumiałe

Anna Mrowińska / radna

Radny Kazimierz Czyż argumentował, że przecież nikt w całym swoim życiu nie jest doskonały, a wcześniej czasy były takie, jakie były i większość miała styczność z komunizmem.

– W takich żyliśmy czasach, ale teraz cały świat uznaje Wisławę Szymborską i jej cudowne wiersze – mówił radny Czyż.

Radny Bogusław Dobkowski przypomniał natomiast, że wiele lat temu Rada Miejska w Słupsku jednogłośnie zagłosowała nad przyjęciem nazwy ulica Zachodnia i nie będzie chorągiewką i nie będzie teraz zmieniał zdania i nazwy.

– Szanuję konsultacje wśród mieszkańców, choć wzięło w nich udział tyle osób, ile wzięło. Ale zwracam też uwagę, że nagradzanie kogoś nazwą ulicy, przy której nikt nie mieszka, podejmowanie nazwy ulicy w takiej atmosferze i bez jednomyślności radnych, nie jest godnym uczczeniem takiej osoby. Apeluję do pani prezydent, aby wycofała ten projekt uchwały, bo inaczej to będzie wstyd dla Wisławy Szymborskiej, że nazwa jej ulicy przejdzie jednym czy dwoma głosami – mówił radny Dobkowski.

Konsultacje społeczne są materiałem pomocniczym. Szanuję głos mieszkańców, ale oczekuję od nich uwag merytorycznych, wynikających z wiedzy i doświadczenia, a te, które napłynęły, tego charakteru nie mają, więc z nimi polemizuję i podtrzymuję uchwałę, aby w tym szczególnym roku, 100-lecia urodzin Wisławy Szymborskiej, nazwać ulicę jej imieniem.

Krystyna Danilecka-Wojewódzka / prezydent Słupska

Pomysłu zmiany i nazwania ulicy Zachodniej ulicą Szymborskiej broniła m.in. radna Małgorzata Lenart. – Mamy w sąsiedztwie ulice Miłosza i Herberta. To będzie wielka duma dla miasta, gdy będzie również ulica Szymborskiej, laureatki nagrody Nobla, której poezja była tłumaczona na wiele języków i której poezji uczą się studenci na całym świecie. Proszę radnych, aby przez pół godziny poczytali jej wiersze, bo schodzimy do niskiego poziomu dyskusji – mówiła radna Lenart.

Podobnie wypowiadała się radna Anna Rożek, której zdaniem Szymborska przeprosiła za to, co zrobiła.

Prezydent Słupska za ulicą Wisławy Szymborskiej

Prezydent Słupska Krystyna Danilecka-Wojewódzka nie wycofała projektu uchwały, ale go broniła.

– Byłam w 1990 roku autorką pomysłu, aby była w Słupsku ulica Zachodnia, a nie Cmentarna. Po tych 33 latach ta ulica się zmieniła. Tam nie ma już tylko cmentarza, ale jest już całe osiedle, które nadal się rozwija, w planach mamy kolejne budownictwo i funkcje usługowe. Obok są ulice Miłosza i Herberta. I nazwa Wisławy Szymorskiej wpisuje się w to idealnie. Nie raz już zmienialiśmy nazwy ulic w mieście i to z różnych powodów. Konsultacje społeczne są materiałem pomocniczym. Szanuję głos mieszkańców, ale oczekuję od nich uwag merytorycznych, wynikających z wiedzy i doświadczenia, a te, które napłynęły, tego charakteru nie mają, więc z nimi polemizuję i podtrzymuję uchwałę, aby w tym szczególnym roku, 100-lecia urodzin Wisławy Szymborskiej, nazwać ulicę jej imieniem. Znam precyzyjnie biografię Wisławy Szymborskiej, przyznała się do romansu z tamtym system i za to przeprosiła. Dla mnie to wielki człowiek i wielka poezja – powiedziała Krystyna Danilecka-Wojewódzka.

Ostatecznie za zamianą nazwy ulicy z Zachodniej na Wisławy Szymborskiej zagłosowało dziesięcioro radnych, a siedmioro było przeciwko. Dwie osoby wstrzymały się od głosu.