Spacerujmy ze sztuką na rozpoczęcie wakacji

Neue Stimmung – Gdańska Galeria Miejska 1, 30.05.-14.09.2025 r.

Monotonny krajobraz. Cichy zagajnik majaczący na horyzoncie w delikatnej mgiełce. Gładka tafla jeziora o szarej godzinie między dniem a nocą. Rozmyte w cieniu kontury. Błotnista mazowiecka równina rozświetlana tylko słabą łuną światła z odległej chaty. Oto klasyczny zestaw motywów dla stimmungowego malarstwa drugiej połowy XIX wieku, ale i coraz częściej – twórczości najmłodszego pokolenia osób artystycznych w Polsce 2025 roku. 

A jednak jest to już inny pejzaż. To, co w pierwszej chwili uznać możemy za gwiazdy, okazuje się światłami fabrycznych kominów, trawnik pod stopami to nie leśna polana, a nawierzchnia kortu tenisowego, pochylona wierzba zostaje otoczona murkiem lub fragmentem ogrodowej siatki, a zamiast samotnego krzyża na rozstaju dróg stoi jedynie smętny sygnalizator świetlny. 

Dzisiejsze malarstwo żywcem przypomina nie tyle krajobrazy Maksymiliana Gierymskiego, Józefa Chełmońskiego, Władysława Maleckiego, Romana Kochanowskiego czy Ludomira Benedyktowicza, co ich wykadrowane fragmenty w kilkukrotnym powiększeniu. Na wystawie zobaczyć będzie można prace takich twórców jak: Hubert Gromny, Ant Łakomsk, Cyryl Polaczek, Agata Popik, Tytus Szabelski-Różniak czy Karolina Szwed.

Osiem i pół tygodnia. Albrecht Dürer – Muzeum Narodowe w Gdańsku, 17.05-13.07.2025 r.

Cykl wystaw czasowych, poświęconych jednej z najcenniejszych, a zarazem najmniej znanych części zbiorów muzeum – kolekcji rycin i rysunków. Inicjatywa ta ma na celu przybliżenie publiczności bogatej kolekcji dzieł, które do tej pory prezentowane były jedynie okazjonalnie, głównie ze względu na swoją kruchą i wymagającą naturę. 

Tym razem bohaterem wystawy zostaje Albrecht Dürer, jeden z najwybitniejszych artystów niemieckiego renesansu, którego twórczość graficzna – zwłaszcza w technice miedziorytu – odegrała kluczową rolę w rozwoju grafiki artystycznej w Europie. Jako pierwszy artysta północnoeuropejski wyniósł grafikę do rangi samodzielnego dzieła sztuki, niezależnego od funkcji ilustracyjnych czy użytkowych. Albrecht Dürer był pionierem w podejściu do grafiki jako równoprawnej, autonomicznej  dziedziny sztuki, połączył w niej północnoeuropejską precyzję z włoskimi wpływami renesansu i antyku, a przede wszystkim ugruntował jej pozycję jako jednego z najważniejszych środków artystycznego wyrazu.

Odłamki rzeczywistości. Berlin-Trójmiasto  – Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, 7.06- 24.08.2025 r.

Grupowa wystawa zatytułowana „Odłamki rzeczywistości” prezentuje prace artystek związanych z Trójmiastem i z Berlinem, często legitymujących się migracyjnym backgroundem – tureckim, kurdyjskim, irańskim, afgańskim, rumuńskim, polskim czy meksykańskim. Mapuje zagadnienia, które dotyczą rozedrgania współczesnego świata, kryzysów oraz fragmentaryczności naszej percepcji, konfrontując odbiorczynie i odbiorców zarówno z politycznymi konfliktami oraz zmianami tożsamościowymi, jak i ze zmysłowością świata oraz snami, marzeniami i wyobrażeniami dotyczącymi aktualnych procesów, zachodzących zarówno na poziomie lokalnym, jak i globalnym.

Artystki z Trójmiasta i Berlina łączy umiejętność przenikliwego spojrzenia na niepokoje znamionujące współczesność. Dlatego też berlińska edycja wystawy będzie nosiła tytuł „Unruhe / Niepokój”. Wiele prac dotyka problematyki przemocy i opresyjności świata wobec kobiet. Tytuł wystawy odnosi się do fragmentu „Pawia Królowej” Doroty Masłowskiej, pisarki urodzonej w Wejherowie, która niezwykle celnie i przenikliwie diagnozuje ludzką kondycję po roku 2000. Sztuka artystek z Trójmiasta i Berlina uzmysławia nam, że wciąż istnieją strategie scalania owych odłamków, dzięki czemu pokawałkowana rzeczywistość wciąż jakoś pozwala się oswajać, mimo niepokojów, które ogarniają nasze emocje.