Spacerujmy ze sztuką, czyli Pomorski Spacerownik Artystyczny

Wystawa „Oddychaj”, Bogna Burska - Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia 2” w Gdańsku, 26 września 2025 r. – 18 stycznia 2026 r.

Nowy Port w Gdańsku stanie się przestrzenią, gdzie ciało, woda i komunikacja spotykają się w opowieści o relacjach i środowisku. Wystawa „Oddychaj” Bogny Burskiej w Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia 2” to zaproszenie do świata, gdzie granice między ludźmi a naturą stają się płynne. Artystka przygląda się wodzie nie tylko jako żywiołowi, ale i metaforze – życia, komunikacji, zmiany. Tematy ekologii i środowiska przenikają się tu z refleksją nad tym, jak się porozumiewamy i jak postrzegamy siebie nawzajem – zwłaszcza gdy różnimy się ciałem, sposobem mówienia czy funkcjonowania. Na wystawie będzie można zobaczyć najnowsze prace z lat 2022–2025: multimedialne instalacje, obrazy i filmy wideo. Punktem wyjścia ekspozycji będzie zapis spektaklu „Bunt Głuchych. Odnowa” – wznowienia z 2025 roku, stworzonego z udziałem osób Głuchych i słyszących. Pokazuje on, jak sztuka może stać się wspólną przestrzenią – także wtedy, gdy nie posługujemy się tymi samymi środkami komunikacji. Woda – jako środowisko życia i symbol zmiany – pojawia się w większości prezentowanych prac. Jedna z nich powstaje we współpracy z artystą i performerem Danielem Kotowskim, który jest osobą Głuchą. W przygotowaniach do wystawy Bogna Burska bierze także udział w rejsie badawczym u wybrzeży Spitsbergenu, współpracując z naukowcami z Instytutu Oceanologii PAN w Sopocie.

Barbara Klemm, „Światłocień” - Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, 5 września – 12 października 2025 r.

Wystawa „Światłocień” prezentuje fotografie jednej z najwybitniejszych niemieckich fotografek. Obejmując czterdzieści lat twórczości, prace Barbary Klemm są świadectwem najnowszej historii Niemiec — kraju podzielonego przez dekady. Wiele z jej zdjęć stało się „ikonami współczesnej historii”, kształtującymi pamięć kulturową kilku pokoleń. Stworzyła ona zbiór fotografii, który w unikalny sposób łączy dokumentalizm z artyzmem — rzadko spotykaną cechą niemieckiej fotografii prasowej. Artystka wzbogaca dokumentalny gatunek o własną perspektywę, kierując się zasadami artystycznej kompozycji. Wystawa jest dokumentacją zarówno życia społecznego: polityki, kultury i gospodarki, ukazującą wyjątkowe i często przełomowe momenty, jak i zwykłą codzienność. Są tu zdjęcia demonstracji, protestów, imigrantów, wydarzeń kulturalnych, masowych zgromadzeń i przestrzeni miejskich. Barbara Klemm ukazuje ludzi w tych rzadkich chwilach bycia, które czynią życie tak wyjątkowym. Fotografie Barbary Klemm odzwierciedlają konkretną rzeczywistość społeczną. Jej wyczucie istoty wydarzeń pozwala jej uchwycić momenty, które opowiadają historie znacznie głębsze, niż sugerowałoby pierwsze spojrzenie. Te zdjęcia to — jak sama mówi — „akcja w formie skondensowanej”, a tym samym skondensowany obraz historii.

„Formowanie Pamięci – Przestrzeń Rozdarcia | Franciszek Duszeńko uczennice i uczniowie” - Zbrojownia Sztuki, 12 września – 19 października 2025 r.

Wybrane prace Franciszka Duszeńki oraz wybrane uczennice i uczniowie z jego pracowni – zarówno ci, którzy w jakimś stopniu kontynuują i rozwijają wątki zbieżne z jego twórczością (w szczególności te związane z definiowaniem i transformowaniem przestrzeni publicznej w kontekście pamięci), jak i ci, których osobowości dopełniają różnorodne i bogate spektrum oddziaływania pracowni profesora. Przestrzeń publiczna to płynny obszar obecności sztuki podlegający nieustannej redefinicji. Wystawa będzie trajektorią przecinającą zarówno czas powojenny, w tym okres aktywności twórczej Duszeńki, jak i wektor skierowany w przyszłość poprzez wybrane działania jego uczniów. Projekt jest próbą dokonania syntezy kluczowych aspektów praktyki artystycznej Duszeńki w przestrzeni publicznej. Odkrywcza intuicja Duszeńki jest motywem przewodnim wystawy – z racji jej ciężaru wartym podkreślenia i uwypuklenia, ponieważ idea „antypomnika” otworzyła możliwość reinterpretacji i demontażu konwencjonalnej definicji rzeźby jako nieadekwatnej i niewystarczającej wobec wyzwań związanych nie tylko z formami upamiętniania, ale z funkcją i złożonością przestrzeni publicznych w ogóle.