Monika Herceg z tytułem Europejskiej Poetki Wolności 2024!

Europejski Poeta Wolności 2024. Laureatką chorwacka poetka Monika Herceg

Jury Nagrody Literackiej Miasta Gdańska „Europejski Poeta Wolności” we wtorek, 19 marca obradowało w Gdańsku w składzie: Anna Czekanowicz, Krzysztof Czyżewski (przewodniczący jury), Zbigniew Mikołejko (obecny on-line), Stanisław Rosiek, Anda Rottenberg, Beata Stasińska, Olga Tokarczuk oraz Andrzej Jagodziński (niegłosujący sekretarz jury). Jurorzy i jurorki wybierali spośród sześciu tomów nominowanych w edycji 2022-2024. Zdecydowali się uhonorować tom „Okres ochronny” Moniki Herceg w przekładzie Aleksandry Wojtaszek, podkreślając jego świeżość, współczesność i zręczne łączenie perspektywy intelektualnej z autorefleksją.

W uzasadnieniu werdyktu jury czytamy: 

„Poezja Moniki Herceg to przejmujący krzyk wolności. Rodzi się z niego nowy, odważny głos młodego pokolenia. Po raz kolejny głos ten przychodzi z Bałkanów, choć tym razem nie koncentruje się na wojennej traumie, a w głównej mierze na losie kobiet. Mimo częstych odwołań do mitologii, poetycki głos Moniki Herceg nie opisuje jednak wątków mitologicznych, a raczej daje świadectwo „nawiedzenia” mocą starożytnych bogiń i bogów. Obdarzony dużą siłę emocjonalną, doskonale łączy się z wiedzą naukową, do tej pory rzadko wykorzystywaną w poezji. Warta podkreślenia jest niezwykle konsekwentna i przemyślana konstrukcja tomu poetyckiego, pozwalająca autorce stworzyć całe uniwersum, cechujące się głęboką autorefleksją nad miejscem podmiotu lirycznego i tożsamością kobiety. Poezja Moniki Herceg przywraca młodemu pokoleniu wolność do niezgody na obecny stan świata i daje temu wiarygodne świadectwo”.

Wręczenie nagród odbędzie się 19 kwietnia podczas Festiwalu Europejski Poeta Wolności (17-20 kwietnia). 

Mam wrażenie, że wybór poetów do tej nagrody jest niesamowitym i unikatowym w tej części Europy wglądem w to, co dzieje się w świecie poezji. Osobiście traktuję poezję jako bardzo szczególną intuicję, która opisuje najbardziej subtelne, najdelikatniejsze drgania w naszej zbiorowej świadomości. Czuję się zaszczycona, że mogę wziąć udział w wyborze laureata konkursu Europejski Poeta Wolności. 

Olga Tokarczuk / członkini Jury Nagrody EPW

– Dziś Gdańsk jest w sercu kultury europejskiej, wspólnoty wartości. Jestem niezwykle dumna, że wartości, które są dla nas w Gdańsku ważne: wolność, solidarność, wrażliwość i świadomość różnorodności, znalazły się również w samym centrum myślenia o sztuce. Poezja jest językiem serca. Pozwala dotrzeć do tych, którzy chcą pobudzać w sobie empatię i zrozumienie dla innych – powiedziała Monika Chabior, zastępczyni prezydent Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania. – Z każdą edycją konkursu Europejski Poeta Wolności do kolekcji poezji przetłumaczonej na język polski dodawane są nowe głosy i kolejne tomy wierszy. To ogromny wkład wnoszony do polskiej kultury, i bardzo cieszę się, że konkurs organizowany właśnie w Gdańsku cieszy się taką popularnością zarówno w świecie poetek i poetów, jak i tłumaczek i tłumaczy.

Nagroda Literacka Miasta Gdańska „Europejski Poeta Wolności”. Co to za wyróżnienie?

Nagroda Literacka Miasta Gdańska „Europejski Poeta Wolności” przyznawana jest w trybie dwuletnim. Jej celem jest promocja zjawisk poetyckich, które posiadają wysoką wartość artystyczną i poruszają jeden z najważniejszych tematów współczesnego świata – temat wolności. W każdej edycji nagroda przyznawana jest autorowi/autorce oraz tłumaczowi/tłumaczce wyróżnionego tomu. Nagroda posiada wymiar finansowy: uhonorowani poeci otrzymują 100 tys. zł, a tłumacze – 20 tys. zł. 

Fundatorem Nagrody Literackiej „Europejski Poeta Wolności” jest miasto Gdańsk. Organizatorem Festiwalu i Nagrody jest Instytut Kultury Miejskiej.