Ustawa „Aktywny rodzic” podpisana. Wnioski o świadczenia już od października

Aktywny rodzic 2024. Od kiedy wnioski?

Już niebawem wielu polskich rodziców będzie miało prawo skorzystać z nowych świadczeń. Łącznie sięgną one nawet 36 tys. zł na dziecko w wieku od 12. do 35. miesiąca życia – niezależnie od dochodów. Wnioski będzie można składać od 1 paźdzernika. Ustawa wprowadza trzy nowe świadczenia dla rodzin z dziećmi do lat 3:

• Świadczenie „aktywni rodzice w pracy”  - z niego skorzystają rodzice dziecka w wieku od 12 do 35 miesiąca życia. Ustawa definiuje aktywność zawodową, której poziom/rodzaj będzie uprawniał do otrzymywania ww. świadczenia. Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” wynosi 1500 zł miesięcznie przez okres 24 miesięcy od 12 do 35 miesiąca życia dziecka. W przypadku dzieci posiadających orzeczenie o niepełnosprawności powyższe świadczenie będzie przysługiwało w podwyższonej wysokości 1900 zł miesięcznie. To świadczenie to często ogłaszane „babciowe”.
• Świadczenie „aktywnie w żłobku” będzie kierowane do rodziców dzieci uczęszczających do instytucji opieki nad dzieci do lat 3. - tj. żłobka, klubu dziecięcego albo dziennego opiekuna i będzie przysługiwało w wysokości do 1500 zł miesięcznie na dziecko lub do 1900 zł miesięcznie na dziecko niepełnosprawne, jednak nie więcej niż wysokość opłaty za pobyt dziecka w instytucji opieki. To świadczenie nie będzie wypłacane bezpośrednio wnioskującemu rodzicowi, ale trafi do żłobka/klubu dziecięcego/opiekuna dziennego. Tam dopiero rodzic otrzyma zniżkę za pobyt dziecka w tej instytucji. 
• Świadczenie „aktywnie w domu” zastąpi dotychczas funkcjonujący i mniej korzystny, gdyż nie przysługujący na pierwsze dziecko, rodzinny kapitał opiekuńczy. „Aktywnie w domu” przysługuje na każde dziecko w rodzinie w wieku od 12 do 35 miesiąca życia i będzie wypłacane w wysokości 500 zł miesięcznie przez 24 miesiące. Jest to wsparcie kierowane do tych rodziców dzieci, którzy nie będą uprawnieni lub z własnej woli nie zdecydują się na skorzystanie z świadczenia „aktywni rodzice w pracy” lub „aktywnie w żłobku”, gdyż w szczególności pozostaną nieaktywni zawodowo lub ich dziecko nie uczęszcza do instytucji opieki.

Rodzice mają prawo wyboru, z którego świadczenia chcą skorzystać. Można będzie także wielokrotnie zmienić decyzję w trakcie trwania programu – tzn. rezygnacja z jednej formy wsparcia i przejście na drugą. Ważne jest jednak, że na to samo dziecko za dany miesiąc może być wypłacone tylko jedno świadczenie.

- Prawie każda młoda matka, prawie każda młoda kobieta w Polsce chociaż raz podczas rozmowy rekrutacyjnej w pracy usłyszała pytanie: jak zamierza pani godzić życie zawodowe z życiem rodzinnym, pracę z opieką nad dzieckiem? To pytanie, które oczywiście nigdy nie powinno padać na rozmowach kwalifikacyjnych, jest pytaniem niezwykle ważnym. Ale to pytanie jest ważne wtedy, kiedy kierujemy je pod adresem państwa – bo rolą państwa jest umożliwić łączenie ról zawodowych z rolami rodzinnymi. Bycie mamą z byciem aktywną zawodowo, bycie tatą z byciem pracownikiem. Tą odpowiedzią jest program Aktywny Rodzic – wskazuje ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. 

Aktywny rodzic 2024. Czym program różni się od RKO?

Dotacja będzie przysługiwać już od pierwszego dziecka, a nie dopiero od drugiego jak do tej pory w ramach Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego. Ustawa zawiera rozbudowane przepisy przejściowe, które mają na celu zapewnienie ochrony praw nabytych osobom, które nabyły bądź nabędą prawo do likwidowanych ustawą świadczeń tj. rodzinnego kapitału opiekuńczego  (RKO),  i dofinansowania żłobkowego 400 zł. 

„Aktywny Rodzic” niejako przejmuje beneficjentów RKO i „żłobkowego”. Utrzymuje jednak prawa nabyte oraz zwiększa możliwości wsparcia. W przypadku RKO obejmując także pierwsze dziecko wsparciem, oraz podwyższając wartość wsparcia żłobkowego do kwoty 1500 zł. Rodzice, którzy uzyskają prawo do RKO przed wejściem w życie „Aktywnego rodzica" tj. przed 1 października, zachowają je. Świadczenie RKO będzie wypłacane maksymalnie do października 2026 r.. Rodzice  mogą też liczyć na poszerzone wsparcie w ramach "Aktywnego rodzica".