Centrum Obsługi Zwiedzających oraz wystawa w elektrowni otwarte na Westerplatte

Nowa wystawa w dawnej elektrowni na Westerplatte już otwarta!

Wystawa „Pamięć w ziemi zapisana. Archeologia Westerplatte” jest eksponowana w budynku dawnej elektrowni Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte. Złożyły się na nią artefakty odnalezione przez archeologów w czasie wykopalisk na tym półwyspie. Poprzez te eksponaty ekspozycja opowiada o historii Westerplatte.

Ramy czasowe wystawy obejmują okres od połowy XVII w. – od utworzenia się u ujścia Wisły piaszczystej łachy, nazwanej płytą zachodnią – do połowy 1941 r. – daty zakończenia funkcjonowania na Westerplatte filii niemieckiego obozu Stutthof dla jeńców cywilnych. Szczególny nacisk autorzy położyli na ukazanie zadań obsady Wojskowej Składnicy Tranzytowej, realizowanych w bardzo trudnych warunkach społeczno‑politycznych, oraz podkreślenie symbolicznego znaczenia półwyspu jako miejsca, gdzie rozpoczęła się II wojna światowa.

Jak informują muzealnicy, w narracji, prowadzonej w porządku chronologicznym, pojawiają się pewne odstępstwa wynikające z chęci umieszczenia prezentowanych przedmiotów w szerszym kontekście. W wielu miejscach znajdują się więc odniesienia do wyników badań wykopaliskowych oraz, jak choćby w przypadku odnalezienia mogił polskich obrońców Składnicy, pracochłonnej analizy dostępnego materiału źródłowego, poprzedzającej to odkrycie.

Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku podkreśla, że wystawa „Pamięć w ziemi zapisana. Archeologia Westerplatte” znajduje się w nieprzypadkowym miejscu. Celem kuratorów jest uzmysłowienie odbiorcom, że Westerplatte to nie tylko półwysep heroicznie broniony przez niewielki oddział polskich żołnierzy, lecz także miejsce niemieckich zbrodni na polskich cywilach.

Ekspozycja ma również podkreślać symboliczne znaczenie Westerplatte jako miejsca, gdzie rozpoczęła się II wojna światowa. Ukazuje życie codzienne WST oraz trudną i odpowiedzialną służbę polskich żołnierzy w obliczu narastającej nienawiści Niemców wobec jakichkolwiek przejawów polskości na obszarze Wolnego Miasta Gdańska. Zwiedzający zobaczą m.in. rekonstrukcję fragmentu wnętrza wartowni nr 5, będącej  częścią systemu obrony składnicy, i prawdopodobny wygląd tego pomieszczenia 2 września 1939 r., tuż przed nalotem Luftwaffe.

Centrum Obsługi Zwiedzających na Westerplatte. Co się w nim znajduje?

Nowe Centrum Obsługi Zwiedzających „Pole Bitwy Westerplatte” powstało z potrzeby zapewnienia odpowiedniego zaplecza dla coraz większej liczby odwiedzających gdański półwysep. Oprócz części socjalnej, znalazły się tam miejsca do: 

• organizacji warsztatów edukacyjnych,
• prezentacji stanowisk archeologicznych i konserwatorskich,
• gier planszowych,
• także sklep muzealny.

Centrum Obsługi Zwiedzających „Pole Bitwy Westerplatte” to nowoczesna przestrzeń, w której muzeum zamierza realizować swoją misję poprzez rozszerzenie działań edukacyjnych, kulturalnych i popularyzatorskich. W nowoczesnych salach edukacyjnych mają się odbywać zajęcia dla dzieci, młodzieży i seniorów. Będzie  to zarówno oferta dla szkół, aby mogły zaproponować uczniom naukę historii w przystępny sposób, jak i dla rodziców, którzy będą chcieli zapewnić swoim dzieciom ciekawą oraz wartościową formę spędzenia wolnego czasu. COZ to również przestrzeń na spotkania autorskie, wystawy czasowe i wykłady z różnych dziedzin naukowych (nie tylko historii) organizowane przez muzeum, a także inne instytucje.

Budynek z widokiem na morze –  a w niedalekiej przyszłości z lokalami gastronomicznymi – ma także zapewnić turystom przystanek na odpoczynek po zwiedzaniu Westerplatte. Jest on również przystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

Jak wkrótce zmieni się Westerplatte?

Muzeum II Wojny Światowej uchyliło już rąbka tajemnicy na temat kolejnych działań planowanych na półwyspie Westerplatte. 

• Kolejnym krokiem ma być rewitalizacja pomnika historii „Pole Bitwy na Westerplatte”, w oparciu o Wieloletni Plan Rządowy.
• Na II połowę przyszłego roku planowane jest rozpoczęcie budowy największego z obiektów, czyli głównego pawilonu Muzeum Westerplatte, umieszczonego pod ziemią. 

Docelowo jego powierzchnia użytkowa będzie liczyć ok. 7 tys. m kw. Powierzchnia wystawy w budynku to ok. 2,8 tys. m kw. Dach będzie pokryty naturalną roślinnością. 

• Na półwyspie planuje się ponadto odbudowę kilku obiektów WST, w tym budynku zawiadowcy stacji i sześciu magazynów.
• Na przełomie tego i przyszłego roku ogłoszony ma być przetarg na realizację I etapu muzeum plenerowego: części WST obejmującej schrony amunicyjne i fortyfikacje od ulicy Sucharskiego w kierunku morza, wraz z drogą techniczną do elektrowni.
• W II etapie przewidywane jest wzniesienie głównego budynku Muzeum Westerplatte i pozostałego zagospodarowania muzeum plenerowego. 

Archeolodzy MIIWŚ stale poszukują na półwyspie kolejnych artefaktów oraz szczątków trzech poległych polskich żołnierzy, w tym legionisty Mieczysława Krzaka, w rejonie placówki „Fort”.