Trwa konkurs Tatczëzna. Czekamy na wasze prace, poruszcie regionalną wyobraźnię!

Czym jest Konkurs Tatczëzna?

Takie konkursy integrują młodych ludzi, dają poczucie identyfikacji, budują tożsamość miejsca, miejsca urodzenia, zamieszkania - mówi marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk. - A jak przecież doskonale wiemy, województwo pomorskie to jest wielki tygiel kulturowy, o bardzo zróżnicowanym obszarze. Na tyle bogaty, że ja bym śmiał nawet powiedzieć, że najbogatszy w całej Polsce. 

To już czwarta odsłona konkursu wiedzy o Kaszubach w nowej formule, organizowana przez redakcję „Zawsze Pomorze” wspólnie ze Zrzeszeniem Kaszubsko-Pomorskim i Muzeum Kaszubskim w Kartuzach. Projekt jest skierowany do uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych. 

– Serdecznie zapraszamy do udziału w potyczce wiedzy o swoim regionie, jakim są Kaszuby. Poruszcie po raz kolejny regionalną wyobraźnię! – zachęca do udziału w konkursie Łukasz Grzędzicki, wiceprezes ZKP i jednocześnie autor pytań.

Celami konkursu są pobudzanie świadomości regionalnej, popularyzacja wiedzy o historii, kulturze, tradycji Kaszub, a także przyszłości regionu. Tatczëzna integruje społeczność kaszubską, edukuje dzieci i młodzież w zakresie historii regionalnej, poszerza wiedzę o Małej Ojczyźnie.

Organizatorzy i patroni konkursu

Współorganizatorem konkursu jest Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, ale jego bezpośredni wykonawca to Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Oddział w Kartuzach. Wydarzeniu patronuje niezmiennie od lat przewodniczący Sejmiku Województwa Pomorskiego Jan Kleinszmidt. Uczestnikom konkursu dopinguje również marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk.

Tego typu konkurs, nawet jeśli ma charakter zabawowy, jest jednak konkursem, dopinguje, motywuje młodych ludzi do tego, aby poznawać nasz region, żebyśmy więcej o nim wiedzieli, bo to budzi ciekawość o tym regionie - podkreśla marszałek Struk. - Jestem bardzo wdzięczny redakcji „Zawsze Pomorze”, za to, że kultywuje ten regionalizm, tę odrębność kulturową. Jak rozumiem, nie wynika to tylko z zainteresowania samego redaktora naczelnego, ale „Zawsze Pomorze” zwraca się w kierunku odrębności kulturowej. Dodam, nie tylko na Kaszubach, także na Kociewiu. Niezależna gazeta, która nie jest przecież sterowana przez kogokolwiek, taka też była idea powstania jej i portalu, chce promować to, co jest zdaniem dziennikarzy rzeczywiście najbardziej ciekawe. Cieszę się, że mamy takie medium na terenie województwa pomorskiego, które zwraca uwagę na odrębności kulturowe stanowiące o wielkim bogactwie Pomorza.

Dla kogo jest Konkurs Wiedzy o Kaszubach Tatczëzna?

Konkurs Tatczëzna skierowany jest do uczniów szkół z powiatów: 

• bytowskiego,
• kartuskiego,
• kościerskiego,
• lęborskiego,
• gdańskiego,
• puckiego,
• wejherowskiego,
• Trójmiasta. 

Mogą wziąć w nim udział uczniowie w podziale na trzy kategorie:

• I kategoria – klasy I-III szkoły podstawowej,
• II kategoria – klasy IV-VI szkoły podstawowej,
• III kategoria – klasy VII-VIII szkoły podstawowej i szkoły ponadpodstawowe.

Prace oceni specjalnie powołane jury. 

Nagrody i ogłoszenie wyników

Laureaci otrzymają nagrody rzeczowe, wyróżnione zostaną również szkoły, z których udział w konkursie weźmie najwięcej uczestników.

• Wyniki konkursu zostaną ogłoszone na stronie portalu „Zawsze Pomorze” 10 grudnia 2025 r., a w tygodniku – 12 grudnia 2025 r.

Czekamy na wasze prace i życzymy dobrej zabawy!

Jak wziąć udział w Konkursie Wiedzy o Kaszubach Tatczëzna?

Komplet odpowiedzi (prace) należy przesłać pod adres: 

• Muzeum Kaszubskie w Kartuzach 
  83-300 Kartuzy, 
  ul. Kościerska 1 

z dopiskiem na kopercie: „Tatczëzna. Konkurs Wiedzy o Kaszubach” lub dostarczyć osobiście do sekretariatu tej placówki w godzinach jej pracy.

• Termin składania kompletu odpowiedzi (prac) upływa w piątek 28 listopada 2025 r.
• Gala wręczenia nagród laureatom konkursu odbędzie się w Muzeum Kaszubskim w Kartuzach we wtorek, 9 grudnia 2025r. o godz. 16.

Regulamin

• Regulamin konkursu jest dostępny na stronie zawszepomorze.pl oraz na stronie ZKP – kaszubi.pl.

Pytania konkursowe. Tatczëzna 2025

Kategoria: klasy I-III szkoły podstawowej

1. W herbie którego miasta na Kaszubach znajduje się sylwetka niedźwiedzia?
2. W którym roku Gdynia uzyskała prawa miejskie?
3. Jakie miasto swoją nazwę wzięło od sprowadzonego na Kaszuby w XIV wieku męskiego zakonu?
4. Nieopodal Ratusza Głównego Miasta w Gdańsku na Długim Targu stoi od stuleci fontanna. Jakie bóstwo z mitologii rzymskiej ona przedstawia?
5. Podaj nazwę miejscowości, w której w 2025 r. odbył się Zjazd Kaszubów.
6. W jakim mieście ma siedzibę Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej, w którego zasobach znajdują się unikatowe zbiory bardzo ważne dla każdego badacza języka kaszubskiego?
7. Jak nazywa się najwyższe wzniesienie na Pomorzu?
8. Narysuj/namaluj/wykonaj obrazek przedstawiający któregoś ze Stolemów przedstawionych w baśniach/legendach/podaniach spisanych przez prof. Jerzego Sampa. 

Kategoria: klasy IV-VI szkoły podstawowej

1. Podaj nazwę rzeki, która w Ustce wpada do morza.
2. Na św. Marcina (11 listopada), zgodnie z tradycją, króluje na stołach na Pomorzu jeden rodzaj drobiu. Podaj nazwę przyrządzanego w tym dniach ptaka.
3. Podaj imię księcia, za którego panowania Gdańsk otrzymał prawa miejskie na wzór Lubeki.
4. Podaj nazwę rzeki, nad którą leżą Będomin, Stara Kiszewa, Zamek Kiszewski.
5. Który powiat ziemski na Kaszubach jest najludniejszy (ma najwięcej mieszkańców)?
6. Podaj nazwę najmniejszego miasta w powiecie puckim.
7. Do jakiego zakonu należał w średniowieczu klasztor w Żukowie?
8. Jakie 5 przedmiotów, Twoim zdaniem powinni, włożyć mieszkańcy Kaszub do sondy kosmicznej, która mogłaby być wysłana z przesłaniem od Kaszubów do innych cywilizacji. Wymień i uzasadnij wybór (odpowiedź nie może być dłuższa niż 1,5 tys. znaków ze spacjami).

Kategoria: klasy VII-VIII i szkoły ponadpodstawowe

1. Podaj imię i nazwisko pierwszego w historii burmistrza Gdyni (został wybrany w 1926 r.).
2. Jak nazywał się król, którego pozłacana figura znajduje się na wieży Ratusza Głównego Miasta w Gdańsku.
3. W którym roku Florian Ceynowa – uważany za ojca regionalizmu kaszubskiego, został skazany przez sąd w Berlinie na karę śmierci przez ścięcie toporem?
4. Jak nazywa się najmłodsze miasto na Pomorzu/Kaszubach? 1 stycznia 2025 r. miejscowość ta uzyskała prawa miejskie.
5. Który z literatów kaszubskich tworzących w I połowie XX w. publikował pod pseudonimem „Wôś Budzysz” – jego imię nosi m.in. ulica w Sopocie.
6. W którym roku weszła w życie ustawa przyznająca językowi kaszubskiemu oficjalnie status języka regionalnego?
7. W którym mieście w XVI w. bytowski pastor Szymon Krofey – autor najstarszych drukowanych zabytków języka kaszubskiego wydał przygotowany przez siebie modlitewnik/kancjonał?
8. Opisz i uzasadnij, jak Twoim zdaniem, przez najbliższe 30 lat będzie zmieniał się krajobraz Kaszub (odpowiedź nie może być dłuższa niż 2,5 tys. znaków ze spacjami).