Lech Wałęsa podczas zgromadzenia ICORN [nl] w Gdańsku: Jednostka nie może zagrażać całemu światu

Ponad 70 miast, m.in. Barcelona, Paryż, Amsterdam, a od 2017 roku również Gdańsk, należy do Międzynarodowej Sieci Miast Schronienia – ICORN. Organizacja ta angażuje się w obronę pisarzy oraz artystów, którzy są prześladowani w swoich ojczystych krajach – głównie z powodów politycznych, i oferuje im długoterminowy lub tymczasowy pobyt, zapewniając nie tylko bezpieczeństwo, ale też możliwość dalszej twórczej pracy. W 2021 roku do ICORN o pomoc zgłosiło się 367 artystów i pisarzy, a to jest dwa razy więcej niż w jakimkolwiek innym roku.

– Jesteśmy w Gdańsku, by mówić o ostatnich dwóch latach naszej działalności i o tym, co będziemy robić w przyszłości jako sieć i jako pojedyncze miasta. Ostatni rok był pełen wydarzeń, mamy obecnie rzeź na Ukrainie, ale nie powinniśmy patrzeć tylko na miejsca, gdzie jesteśmy, ale też pamiętać o konfliktach i kryzysach w Etiopii, Jemenie czy w Afganistanie – powiedział Chris Gribble, prezes zarządu i jeden z założycieli ICORN.

W Gdańsku trwa Walne Zgromadzenie ICORN

– Bardzo się cieszę, że od kilku lat realizujemy również w Gdańsku program rezydencjalny dla prześladowanych pisarzy i artystów. Kultura i wolność słowa podtrzymują demokrację. Dziś nasze oczy są skupione na Ukrainie i na skutkach rosyjskiej agresji w tym kraju, ale pamiętajmy nie tylko o Ukrainie, ale też o Białorusi i wielu innych krajach, w których nie można swobodnie uprawiać kultury i sztuki, i gdzie wolność słowa oraz wyrażania siebie są zagrożone – powiedziała prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz.

Ostatni rok był pełen wydarzeń, mamy obecnie rzeź na Ukrainie, ale nie powinniśmy patrzeć tylko na miejsca, gdzie jesteśmy, ale też pamiętać o konfliktach i kryzysach w Etiopii, Jemenie czy w Afganistanie.

Chris Gribble / prezes zarządu i jeden z założycieli ICORN

Lech Wałęsa: Trzeba usuwać skutki głodowania i mordowania na Ukrainie, ale i przyczyny

Gościem zgromadzenia był m.in. Lech Wałęsa, laureat Pokojowej Nagrody Nobla z 1983 roku.

– Mam prawie 80 lat i mój okręt życia dopływa do brzegu. Miałem bardzo skomplikowane i trudne życie, przyglądałem się wielkim procesom i w nich uczestniczyłem. Dziś chciałbym przekazać wam moje uwagi i spostrzeżenia. Musicie walczyć, aby nie było więcej systemu, w którym można przez 20 lat być prezydentem kraju, bo wtedy można zbudować bandę i mafię, która zagraża całemu światu. Na dziś trzeba usuwać skutki głodowania i mordowania na Ukrainie, ale i przyczyny, którymi są system sowiecki i Rosja, która to wszystko powoduje. To są duże problemy, ale nie zrażajcie się tym. Gdy my walczyliśmy w tamtym czasie, to politycy-teoretycy mówili mi, że nie ma najmniejszej szansy, że Sowieci się nie zgodzą, że tylko wojna atomowa może zmienić tamte realia. Ale znaleźliśmy sposób – Solidarnością usunęliśmy te bariery, które hamowały rozwój świata – mówił Lech Wałesa.

– Teraz, aby dalej się rozwijać, trzeba usuwać kolejne przeszkody. Ja dziś bym walczył właśnie w tym kierunku, aby przekonać każdego Rosjanina, aby dla jego dobra, szczęścia i dobrobytu powstał inny system, który nie pozwalałby już jednostce zagrażać całemu światu – powiedział były prezydent.

– A jak to się nie uda, to proponuję inny układ walki. W Rosji jest ponad 60 zdobytych narodów, które zostały zniszczone, zdeptane i zrusyfikowane, tak jak dziś chcą zrobić z Ukrainą. Musicie te narody podnieść i udowodnić, co z nimi zrobiono. Musicie pomóc im odzyskać wolność. Rosja zostanie wtedy z 50 milionami ludzi i będzie wówczas bezpieczna. Będą kłopoty między narodami, ale to będą małe kłopoty – mówił do zebranych Lech Wałęsa.

Musicie walczyć, aby nie było więcej systemu, w którym można przez 20 lat być prezydentem kraju, bo wtedy można zbudować bandę i mafię, która zagraża całemu światu. Na dziś trzeba usuwać skutki głodowania i mordowania na Ukrainie, ale i przyczyny, którymi są system sowiecki i Rosja, która to wszystko powoduje.

Lech Wałęsa / laureat Pokojowej Nagrody Nobla z 1983 roku

Głównymi punktami Walnego Zgromadzenia, które potrwa do piątku, 10 czerwca, są:

• dyskusje panelowe dotyczące kwestii:
  • wolności słowa,
  • międzynarodowej solidarności,
  • sztuki i demokracji,
  • przyjmowania uchodźców,

w których biorą udział pisarze i artyści na uchodźstwie, decydenci polityczni i przedstawiciele organizacji pozarządowych,

• a także debata prezydentów i burmistrzów miast z siedmiu krajów.

Dyskusjom można przysłuchiwać się online na www.gdansk.pl.

Artystami, których zaproszono, są m.in. białoruska artystka i aktywistka, obecna rezydentka ICORN w Gdańsku Lesia Pcholka, muzycy z Egiptu i Iranu oraz artyści z Afganistanu. Wszyscy oni przebywają teraz w krajach, które dały im bezpieczny dach nad głową i wolność w artystycznym działaniu.

Równocześnie w Gdańsku trwa Festiwal Literacki Europejski Poeta Wolności.