Miasto się samo nie opowie

Remont siedemnastowiecznych zabudowań dawnego Domu Dobroczynności na Osieku przy Sierocej 6 i 8 rozpoczął się na początku lipca i ma potrwać cztery lata. Już dziś trwa jednak przygotowanie strategii Domu Literatury, który powstanie w wyremontowanym budynku. Program placówki będzie przybliżał postaci ważne dla gdańskiej literatury. Przyszły Dom Literatury zajmie się nie tylko historią gdańskich pisarzy (powstanie tu m.in. stała wystawa im poświęcona), ma także pomagać tworzyć nową literaturę gdańszczan i o Gdańsku – różnorodną gatunkowo, na różnych poziomach zaawansowania.

Zapisywać i kontynuować opowieść

- Miasto się samo nie opowie - mówi Marcin Hamkało, pełnomocnik prezydent Aleksandry Dulkiewicz ds. programu Gdańsk Miasto Literatury. - Nie wolno dopuścić, żeby jego opowieść przestała być atrakcyjna. Opowieść miasta to jego tożsamość, trzeba o nią dbać. Warto zapisywać ją ciągle na nowo, w języku każdego kolejnego pokolenia, na możliwie wiele autorskich sposobów. Dom Literatury będzie inspirował i wspierał rozwój talentu i umiejętności osób zajmujących się pisaniem, przekładem z języków obcych, redagowaniem, ilustrowaniem, publikowaniem, analizowaniem i ekranizowaniem książek. Ma zapewnić gdańskim pisarzom i pisarkom profesjonalne wsparcie prawne i promocyjne oraz rozwijać rzetelną krytykę literacką. Zespół Domu Literatury opracuje także programy twórczego pisania dla dzieci i młodzieży, udostępni prywatne archiwa pisarzy i przygotuje publikacje poświęcone literaturze Gdańska. Do wspólnej pracy mają być zaproszeni rezydenci z Polski i zagranicy

Wolne Słowo już jesienią

Na realizację części tych planów nie będziemy musieli czekać do zakończenia remontu Sierocińca. Zanim przy ulicy Sierocej powstanie Dom Literatury, jego program będzie mógł być rozwijany w kamienicy Lwi Zamek przy ulicy Długiej 35. Przez kilkadziesiąt lat mieściła się tu placówka promująca najpierw radziecką, a następnie rosyjską wizję kultury. Teraz w ramach programu Miasto Literatury w Lwim Zamku ruszy projekt Wolne Słowo, odwołujący się do wartości takich, jak wolność twórcza i prawo do prawdy. Tytuł projektu nawiązuje do historii zbombardowanego przez Rosjan legendarnego charkowskiego Domu Słowo, pomnika artystycznej awangardy. Celem gdańskiego projektu jest pokazanie społecznej niezbędności literatury, rozwijanie dzięki niej praktycznych umiejętności samodzielnego, krytycznego myślenia, przeciwstawienie się systemowemu wychowaniu do obojętności i tresowaniu do nienawiści. Wolne Słowo polegać będzie w praktyce na stworzeniu nowego miejsca twórczego dialogu: czytelni, klubu literacko- -artystycznego i programu wydarzeń realizowanych przede wszystkim we współpracy międzynarodowej, ze szczególnym akcentem na twórczy dialog Polski i Ukrainy. Po opuszczeniu przez Rosjan lokal wymaga remontu, ale pierwsze wydarzenia literackie przy Długiej 35 zaplanowano już na jesień tego roku.

Wspólne działanie pisarzy, wydawców i organizatorów kultury

Uruchomiony w maju tego roku program Miasto Literatury to nowe zobowiązanie kulturalne Gdańska, które wynika z przekonania, że kultura książki, a także osoby tworzące literaturę i z niej korzystające potrzebują systemowego wsparcia i zasługują na nie. Pierwszy etap to konsultacje środowiskowe, czyli spotkania z zaproszonymi na burze mózgów pisarzami, redaktorami, wydawcami, bibliotekarzami czy animatorami kultury. – Chcemy pomóc wzajemnie zobaczyć się ludziom literatury i wspólnie z nimi zastanowić się nad najskuteczniejszymi sposobami wspierania gdańskiego pola literackiego. Szukamy rozwiązań systemowych, które pomogą rozwijać życie literackie i integrować środowiska twórcze Gdańska – mówi Hamkało, doktor nauk humanistycznych i doświadczony menedżer kultury.

Serwis literacki online

Jeszcze tej jesieni premierę będzie miał serwis online poświęcony wydarzeniom, miejscom i postaciom literackim Gdańska. Zespół projektu Gdańsk Miasto Literatury przygotowuje wspólne dla gdańskich wydarzeń ogólnopolskie działania promocyjne. W czerwcu przyszłego roku Gdańsk planuje aplikować do sieci Miast Kreatywnych UNESCO w dziedzinie literatury. Przygotowaniami kieruje Marcin Hamkało, który nie tylko koordynuje proces aplikacji do Sieci, ale też inicjuje i popularyzuje działania na rzecz wspierania czytelnictwa i twórczości literackiej w mieście.

Wrześniowe wydarzenia literackie w Gdańsku

• 2 – 4 września Spotkania literackie podczas festiwalu Wilno w Gdańsku 2022/ dziedziniec Forum Gdańsk
• 9 września Narodowe Czytanie 2022 – „Ballady i Romanse” Adama Mickiewicza / przedproże filii Gdańskiej WiMBP, ul. Mariacka 42
• 16 – 18 września Gdańskie Targi Książki / Europejskie Centrum Solidarności, www.gdanskietargiksiazki.pl
• 17 września Spotkanie z Yaniv Iczkowitzem, autorem książki „Córka rzeźnika” / Festiwal Kultury Żydowskiej ZBLIŻENIA, www.zblizeniafestiwal.org
• 20 – 25 września Festiwal Literatury dla Dzieci, www.fldd.pl