.png)
Muzeum Zamkowe zaprezentowało w sierpniu ubiegłego roku dwie odzyskane kwatery witrażowe - jedna przedstawia proroka Mojżesza, druga zawiera motyw orientalny - które znajdowały się w kościele Najświętszej Marii Panny na Zamku Wysokim w Malborku. Teraz do zamku powróciła trzecia kwatera, która pierwotnie znajdowała się w oknie na północnej ścianie kościoła.
Składająca się z 71 pól kwatera witrażowa w kształcie kwadratu została zamówiona przez Zarząd Odbudowy Zamku w Malborku wraz z innymi kwaterami w 1884 roku. Stanowiła uzupełnienie średniowiecznych witraży z Chełmna i Torunia, pozyskiwanych do okien kościoła Najświętszej Marii Panny na Zamku Wysokim w Malborku od roku 1819. Dalsza historia tego dzieła nie do końca jest wyjaśniona. Po II wojnie światowej ta kwatera znajdowała się prawdopodobnie wśród tych oszkleń, które w porozumieniu z Referatem Kultury w Malborku i Muzeum Wojska Polskiego przeznaczono do zabezpieczenia okien malborskiego kościoła farnego na obecnym Starym Mieście. Zamek leżał wówczas w ruinie po walkach w roku 1945.
CZYTAJ TEŻ: Zabytkowe skrzydło ołtarzowe powraca do Muzeum Zamkowego w Malborku
Prace przy oknach kościoła farnego wykonano w roku 1953. Prawdopodobnie kwatera nie zmieściła się wtedy do żadnego z okien i została oddana do dyspozycji warsztatu wykonującego usługę. W ten sposób trafiła w ręce prywatne. Lecz szczęścliwie dotychczasowy posiadacz kwatery witrażowej, po jej identyfikacji przez pracowników Muzeum Zamkowego w Malborku jako obiektu zaginionego z kościoła Najświętszej Marii Panny na Zamku Wysokim, zdecydował o zwrocie dzieła do macierzystych zbiorów.
Pierwsze witraże pojawiły się w zamkowym kościele prawdopodobnie jeszcze w I połowie XIV wieku. Niestety żadne fragmenty tego oryginalnego oszklenia okien nie zachowały się. Brakuje także ilustracji. Jedynie na nielicznych rycinach z XVI i XVII wieku widoczne są witraże figuralne w oknach kościoła, niestety całe wyposażenie świątyni łącznie z witrażami uległo zniszczeniu w 1644 roku, kiedy spłonęły dachy Zamku Wysokiego.
Kiedy z końcem wieku XVIII i początkiem XIX stulecia rozpoczęto odbudowę malborskiego zamku, pomyślano także o wystroju okien kościoła Najświętszej Marii Panny. Pierwsze witraże średniowieczne z innych kościołów sprowadzono w 1819 roku, były to m.in. kwatery z XIV wieku, pochodzące z rozebranego dominikańskiego kościoła św. Mikołaja w Toruniu, oraz nieokreślona liczba witraży z franciszkańskiego kościoła NMP w Toruniu (datowane na koniec XIV w.). Kolejne witraże zakupiono w 1888 roku z kościoła Wniebowzięcia NMP w Chełmnie oraz kościoła franciszkańskiego w Toruniu. Ostatnią partię średniowiecznych witraży (z motywami ornamentalnymi i figuralnymi) pozyskano w 1898 roku z kościoła NMP w Toruniu. Część z nich obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Okręgowego w Toruniu.
ZOBACZ TAKŻE: Zamek w Malborku z nagrodą od Google'a! Muzeum dostało Złotą Pinezkę
Liczne nabytki nie wystarczyły do wypełnienia witrażami wszystkich okien kościoła. Dlatego w roku 1884 Zarząd Odbudowy Zamku pod kierunkiem Conrada Steinbrechta rozpoczął współpracę z Johannem Baptistą Haselbergerem z Lipska oraz z Królewskim Instytutem Witrażownictwa w podberlińskim Charlottenburgu. Z tej ostatniej serii pochodzą kwatery witrażowe odzyskane w ostatnim czasie.
Dotychczas w zbiorach Muzeum Zamkowego w Malborku znajdowało się pięć kwater wykonanych w Charlottenburgu i 33 kwatery imitujące witraże chełmińskie (z 66 wykonanych) zrealizowane w Lipsku przez Hasselbergera.
Napisz komentarz
Komentarze