Nie żyje Janusz Mamelski, nauczyciel i kaszubski poeta

W drugi dzień świąt wielkanocnych, na skutek tragicznego wypadku drogowego w Sianowskiej Hucie (gmina Kartuzy) pod kołami busa zginął poruszający się na rowerze Janusz Mamelski, poeta i prozaik, nauczyciel informatyki i języka kaszubskiego w Szkole Podstawowej im. gen. Józefa Wybickiego w Staniszewie. Miał 56-lat. 

Janusz Mamelski był znanym na Kaszubach poetą, prozaikiem, tłumaczem, autorem książek z legendami kaszubskimi oraz wierszami dla dzieci. Był członkiem Rady Języka Kaszubskiego.

Urodził się w Kartuzach 6 listopada 1966 r. W tym mieście ukończył szkołę podstawową  oraz średnią. Pierwotnie chciał zostać kapłanem. W trakcie studiów teologicznych zmienił jednak decyzję i podjął zaoczne studia na Uniwersytecie, najpierw Toruńskim, a potem Gdańskim, gdzie obronił pracę magisterską u prof. Jerzego Sampa na temat kaszubskojęzycznej literatury ówczesnego najmłodszego pokolenia (początek lat 90. ubw.).

W tym też czasie zawarł związek małżeński z Jadwigą Szutenberg ze Staniszewa, w której domu zamieszkał, i z którą miał córkę i syna. Dom ten stoi po sąsiedzku z dawną szkołą podstawową, z którą Janusz związał zawodowe życie. Po latach pobudowano okazały obiekt szkoły w innej części Staniszewa, znacznie bliżej Sianowa, w której nadal uczył on, głównie informatyki, ale także języka kaszubskiego. Był również nauczycielem w Starej Hucie, Koloni, a dawniej w średniej szkole w Strzepczu.

Jego filologiczne przygotowanie i aktywność zawodowa, a zwłaszcza dobra znajomość rodzimego języka, zachęciły go do tworzenia w tym języku. Zafascynowany wielością legend, zwłaszcza związanych z podsianowską Łysą Górą, zebrał i opracował je w tomie „Legendy kaszubskie / Kaszëbsczé legeńdë” (1999). Później ukazał się „Bursztynowy skarb. Legendy z serca Kaszub / Jantarowi skôrb. Legeńdë z sera Kaszëb” (2004) i „Bajki kaszubskie / Bôjczi kaszëbsczé” (2009). Ponadto wydał zbiór wierszy dla dzieci „Żëcé dzecy / Życie dzieci (2012) oraz powieść „Mack” (2016) oraz tom poetyckich religijnych refleksji „Gôdczi òb drogã do nieba” (2019). W 2020 roku ukazały się kolejne dwie prozatorskie książki Mamelskiego o tytułach „Żukòwsczé legendë. Legendy żukowskie” oraz „Pisarze żëją. Zéńdzenia z kaszëbską lëteraturą”. Zwłaszcza ten ostatni tom jest dosyć oryginalnym zjawiskiem w kaszubskiej literaturze. Zawiera bowiem zbiór wykreowanych rozmów z wybitnymi jej twórcami, jak Ceynową, Majkowskim czy Heyką, a także z żyjącymi  pisarzami, np. z Idą Czają.

Dzieła te bardzo chętnie wykorzystywane są przez twórców podręczników do nauki języka kaszubskiego. W przygotowaniu jest kolejny do klasy VI, który w dużej mierze oparty jest właśnie na twórczości Mamelskiego. Dorobek ten stał się podstawą do wręczenia mu prestiżowej nagrody o nazwie Skra Ormuzdowa.

Żyjąc w cieniu sanktuarium sianowskiego pisarz promował to miejsce. Opracował miniprzewodnik „Sianowo, sanktuarium Królowej Kaszub” (2008), który miał kilka wydań. Był też członkiem Rady Języka Kaszubskiego. Przejawiał zaangażowanie także na innych płaszczyznach. Był zapalonym pszczelarzem, a także uprawiał ziemię.

Był niezwykle zaangażowany w promowanie Kaszub i kaszubszczyzny.

Był laureatem wielu nagród m.in. Gryfa Literackiego. Środowisko kaszubskie, społeczność Staniszewa i parafia sianowska ponieśli wielką stratę.

Współpraca: Jan Dosz