Niepłodność u mężczyzn – przyczyny, diagnostyka i możliwości leczenia

Kiedy mówimy o niepłodności męskiej

Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), o niepłodności mówi się wówczas, gdy para nie uzyskuje ciąży po 12 miesiącach współżycia bez stosowania środków antykoncepcyjnych. W przypadku, gdy czynniki leżą po stronie mężczyzny, rozpoznaje się niepłodność męską.

Pojęcie to nie jest tożsame z bezpłodnością, która oznacza trwałą niezdolność do zapłodnienia. Niepłodność natomiast może mieć charakter odwracalny i być przedmiotem leczenia.

Czynniki wpływające na niepłodność u mężczyzn

Do najczęstszych przyczyn niepłodności męskiej zalicza się nieprawidłowości w nasieniu – przede wszystkim niską liczbę plemników, ograniczoną ruchliwość oraz nieprawidłową budowę komórek rozrodczych. Inne możliwe czynniki to:

• żylaki powrózka nasiennego,
• przebyte urazy i operacje w obrębie układu rozrodczego,
• stany zapalne i infekcje narządów płciowych,
• zaburzenia hormonalne,
• czynniki genetyczne.

W niektórych przypadkach nie udaje się jednoznacznie ustalić przyczyny niepłodności. Możliwy wpływ na obniżenie płodności mają również choroby ogólnoustrojowe oraz czynniki środowiskowe.

Styl życia a jakość nasienia

Czynniki związane ze stylem życia mogą mieć istotny wpływ na zdolność do zapłodnienia. Należy do nich m.in. sposób odżywiania, masa ciała, poziom aktywności fizycznej, stosowanie używek (alkohol, nikotyna, środki psychoaktywne), a także przewlekły stres. Regularna ekspozycja na wysoką temperaturę (np. w saunie) oraz długotrwałe siedzenie również mogą wpływać na jakość nasienia.

Zmiana codziennych nawyków może mieć znaczenie dla ogólnego stanu zdrowia i tym samym – płodności.

Diagnostyka niepłodności męskiej

Podstawowym badaniem w diagnostyce niepłodności męskiej jest analiza nasienia (seminogram), w której ocenia się liczbę, ruchliwość oraz budowę plemników. W niektórych przypadkach wykonuje się także badania hormonalne, USG moszny, testy genetyczne lub badania mikrobiologiczne.

Konsultacja z lekarzem specjalistą – andrologiem lub urologiem – może być wskazana w celu dalszej oceny i zaplanowania ewentualnego leczenia.

Dostępne metody leczenia

Leczenie niepłodności męskiej zależy od przyczyny rozpoznanej w trakcie diagnostyki. Do najczęściej stosowanych podejść należą:

• leczenie farmakologiczne (np. w przypadku zaburzeń hormonalnych lub infekcji),
• leczenie chirurgiczne (np. usunięcie żylaków powrózka nasiennego),
• zmiana stylu życia i suplementacja określonych składników,
• techniki wspomaganego rozrodu – takie jak inseminacja domaciczna lub zapłodnienie pozaustrojowe.

Wybór metody leczenia ustalany jest indywidualnie i opiera się na wynikach przeprowadzonych badań oraz ogólnym stanie zdrowia pacjenta.

Więcej o diagnostyce oraz leczeniu męskiej niepłodności dowiesz się na stronie https://gameta.pl/kliniki/gdynia/. Trudności z poczęciem dziecka mogą mieć wiele przyczyn, a ich wczesne rozpoznanie zwiększa szansę na skuteczne leczenie. W sytuacji przedłużających się niepowodzeń w staraniach o potomstwo warto rozważyć wykonanie podstawowych badań oraz uzyskanie opinii lekarza.