Pomorska Nagroda Literacka „Wiatr od morza” została ustanowiona przez Sejmik Województwa Pomorskiego w 2018 r. Przyznaje się ją autorom zamieszkałym i tworzącym na Pomorzu bądź autorom dzieł w istotny sposób związanych z tematyką pomorską, oraz za całokształt dokonań twórczych lub pracy na rzecz literatury, książki i czytelnictwa w roku poprzedzającym wręczenie nagrody.
W tym roku odnotowano rekordową liczbę zgłoszeń.
Na liście książek, które ubiegały się o tytuł Literackiej Książki Roku 2021, znalazło się 170 pozycji,
natomiast o miano Pomorskiej Książki Roku walczyło aż 260 tytułów.
Pomorska Nagroda Literacka „Wiatr od morza”. Lista laureatów za rok 2021
W kategorii Literacka Książka Roku: Monika Milewska za książkę „Ślepa kuchnia. Jedzenie i ideologia w PRL”
Monika Milewska jest eseistką, dramatopisarką, historykiem i antropologiem kultury.
O tym, jak powstała książka, mówiła tygodnikowi „Zawsze Pomorze”:
– „Ślepą kuchnię” zaczęłam pisać w połowie marca 2020 roku, na początku pierwszego, najtrudniejszego z lockdownów. Udało mi się wcześniej zgromadzić potrzebne do pracy źródła oraz… zapasy żywności na jakieś pięć tygodni. Rzeczywistość zaczęła wówczas przedziwnie korespondować z tematem moich badań, w sklepach na moment pojawiły się puste półki, przed sklepami zagościły kolejki, a w Internecie – kryzysowe przepisy. Później z kolei, mogłam poczuć się, jak partyjni dygnitarze z kart mojej książki – jedzenie przynosili mi do domu kurierzy. Pod koniec pracy nad książką, nie jadłam już, niestety, prawie nic. Dopadła mnie poważna choroba, u której podstaw, jak na ironię, leżą dopiero teraz zdiagnozowane, kosmiczne wręcz, nietolerancje pokarmowe. Śmieję się, że książka jest tak gruba, bo autorka podczas jej pisania straciła wiele kilogramów.
![Pomorska Nagroda Literacka, Monika Milewska](https://static2.zawszepomorze.pl/data/wysiwig/sites/default/files/2022-10/pomorska-nagroda-literacka-monika-milewska.jpg)
Monika Milewska już po raz drugi została laureatką Pomorskiej Nagrody Literackiej „Wiatr od morza”. Pierwsze wyróżnienie otrzymała w 2019 roku za książkę „Latawiec z betonu”.
– Zaskoczenie odbiera mi głos – powiedziała podczas gali, wskazując na statuetkę, dodała: – Stałam się kolekcjonerką... Usłyszałam ostatnio o mojej książce, że należy do nurtu książek, które opowiadają o PRL-u bez słodzenia, bez cukrzenia, że to nasz moralny obowiązek, ludzi, którzy żyliśmy w tamtym systemie, żeby właśnie nie słodzić, żeby nie mówić o nim z nostalgią. Owszem, to było nasze dzieciństwo, to była nasza młodość, ale musimy dawać herbertowskie świadectwo, że był to zły i często, po prostu, byle jaki czas. Pisząc tę książkę, cały czas to miałam na myśli.
W kategorii Pomorska Książka Roku: Janusz Dargacz, Katarzyna Kurkowska i Leszek Molendowski za książkę „Historie gdańskich dzielnic. Tom III: Nowy Port”
Nowy Port to bohater kolejnego tomu z serii „Historie Gdańskich Dzielnic”, wydawanej przez Muzeum Gdańska. Jego redaktorami zostali Janusz Dargacz, Katarzyna Kurkowska i Leszek Molendowski, którzy do współpracy zaprosili historyków oraz historyków sztuki reprezentujących różne ośrodki naukowe i instytucje. W efekcie powstało 16 ciekawych rozpraw, do których załączono wiele map, grafik, ilustracji i zdjęć pokazujących historię powstawania oraz rozwoju dzielnicy. Opisano tu, jak usłyszeliśmy w wygłoszonej laudacji, „dzieje ulic, budynków i ludzi na przestrzeni dwustu lat, starano się wyjaśnić, dlaczego Nowy Port jest taki, jaki jest. Jury konkursu było zgodne w swojej wysokiej ocenie nie tylko idei całej serii, ale przede wszystkim sposobu, w jaki przywrócono naszej świadomości Nowy Port i jego mieszkańców”.
![Pomorska Nagroda Literacka, Janusz Dargacz i Leszek Molendowski](https://static2.zawszepomorze.pl/data/wysiwig/sites/default/files/2022-10/pomorska-nagroda-literacka-janusz-dargacz-leszek-molendowski.jpg)
– Mówiłem już o tym wielokrotnie przy innych okazjach, że ta książka jest dziełem wielu autorów – zaznaczył podczas gali Janusz Dargacz. – Nasz udział sprowadzał się do prac redakcyjnych. Książka ta to trzecia z serii książek „Historia Gdańskich Dzielnic”, które Muzeum Gdańska wydaje od 2017 roku. Przed nami kolejny tom, mam nadzieję, że nie mniej udany niż książka o Nowym Porcie. Szczególnie chciałbym podziękować współautorom. Nie ma dziś z nami Katarzyny Kurkowskiej, ale chyba mogę zdradzić tajemnicę, że kilka dni temu została mamą…
Książka Janusza Dargacza, Katarzyny Kurkowskiej i Leszka Molendowskiego otrzymała też Nagrodę Czytelników.
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego w Gdańsku zaproponowała czytelnikom plebiscyt na specjalne wyróżnienie. Przyznano je w historii Pomorskiej Nagrody Literackiej po raz pierwszy.
W kategorii Całokształt pracy literackiej: Anna Czekanowicz-Drążewska
Anna Czekanowicz-Drążewska – poetka, prozaiczka i tłumaczka, a także pomysłodawczyni nagrody i festiwalu Europejski Poeta Wolności. Debiutowała w 1973 roku jako poetka na łamach pisma studenckiego „Litteraria”. W latach 70. związana z grupą poetycką Wspólność. Po 1990 roku była wieloletnią kierowniczką literacką Opery Bałtyckiej i Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku. W latach 2002-2005 pełniła funkcję prezeski gdańskiego oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, a od 2008 roku – dyrektorki Biura Prezydenta Gdańska do spraw Kultury. W latach 2018-2021 zasiadała w Pomorskiej Radzie Kultury.
– Dziękuję przede wszystkim przyjaciołom – powiedziała podczas gali laureatka. – Dlatego, że pamiętają o mnie zawsze, nawet wtedy, kiedy mnie zdarza się o sobie zapominać. „Całokształt” to bardzo dziwne słowo. Podczas gdy jego druga część – „kształt”, wydaje się słowem dobrym, nieskończonym, zawierającym w sobie rozmaite formy niekanciaste, to już ten przedrostek „cało” , który trąca o „całość”, budzi ogromny niepokój, bo wiąże się z końcem i trochę przeraża. Dziękuję za zwrócenie uwagi na mój głos, który nie jest przecież głosem przebijającym się w wyjątkowo mocnym brzmieniu. Jakbym miała poczucie, że usłyszany został szept... Dziękuję kapitule, marszałkowi województwa, a nade wszystko, dziękuję Gdańskowi, mojemu miastu, miastu, z którym czuję się zrośnięta, związana na zawsze poprzez ludzi, którzy je tworzą.
![Pomorska Nagroda Literacka, Anna Czekanowicz-Drążewska](https://static2.zawszepomorze.pl/data/wysiwig/sites/default/files/2022-10/pomorska-nagroda-literacka-anna-czekanowicz-drazewska.jpg)
Kto otrzymał Kaszubską Nagrodę Literacką?
Równolegle do Pomorskiej Nagrody Literackiej ustanowione zostało również jej siostrzane wyróżnienie, czyli Kaszubska Nagroda Literacka, które przyznaje się za szczególne dokonania literackie w języku kaszubskim. Dotyczy to również tłumaczeń na język kaszubski lub całokształtu pracy literackiej w tym języku. Kaszubską Nagrodą Literacką uhonorowany został ks. prof. dr hab. Jan Walkusz.
Ks. prof. dr hab. Jan Walkusz to wykładowca Wydziału Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, założyciel i redaktor ogólnopolskiego rocznika naukowego „Kościół w Polsce. Dzieje i Kultura”, członek rady naukowej czasopisma „Folia Pomeraniae”, a także współpracownik wielu wydawnictw leksykograficznych. Jako poeta zadebiutował w 1977 roku. Tworzy: wiersze, piosenki, pieśni, eseje, artykuły, rozprawy i recenzje. Jest autorem ponad 700 publikacji, w tym 31 książek autorskich. Należy do wielu krajowych i zagranicznych towarzystw naukowych, w tym do Komisji Historycznej PAN, Komitetu Nauk Teologicznych PAN oraz do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W 1992 roku został wybrany przewodniczącym jury finału konkursu recytatorskiego „Rodné Mowë”.
![Pomorska Nagroda Literacka, ks. Jan Walkusz](https://static2.zawszepomorze.pl/data/wysiwig/sites/default/files/2022-10/pomorska-nagroda-literacka-ks-jan-walkusz.jpg)
– Od ponad 40 lat czytałem i smakowałem Pomorze i Kaszuby z odległego Lublina, a twórczość literacka jest dla mnie panaceum na wszystkie ludzkie słabości, dolegliwości, bóle, były to nieustanne powroty na Pomorze – powiedział podczas gali. – Cóż, wypada na koniec powiedzieć, może właśnie trzeba wykrzyczeć to słowami poety:
„Spraw, dobry Boże, żeby nie cierpieli cierpiący. Ci bez miłości, żeby jej doznali. Aby płaczący – nie płakali. By ci, co giną, nie zginęli. Żeby niewdzięczności kres nastąpił, a gniew zamienił w przebaczenie. I zrób coś, Panie, z codziennym smutkiem, a każdemu daj dar czynienia dobra”.
Nagrodę w konkursie stanowią statuetka „Wiatr od morza” autorstwa prof. Jacka Zdybla oraz 15 tys. zł w każdej kategorii. Laureatom wręczył je marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk.
– Chcemy, aby ta nagroda jak najmocniej zakorzeniła się w świadomości pomorskich miłośników słowa pisanego, a także podtrzymywała i promowała miłość do literatury. Jest ona wyrazem uznania dla twórczej pracy i dokonań pomorskich środowisk literackich: pisarzy, dziennikarzy, autorów książek i opracowań humanistycznych, historycznych, regionalnych, dramatopisarzy i scenarzystów, a także wydawców książek i czasopism oraz bibliotekarzy – mówił podczas gali marszałek Mieczysław Struk.
Uroczystość prowadził Władysław Zawistowski, dyrektor Departamentu Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego.
Zwieńczeniem gali był koncert Ralpha Kamińskiego – wokalisty, autora tekstów, kompozytora, artysty, który tworzy muzykę określaną jako pop alternatywny. W Centrum św. Jana podczas jego koncertu można było usłyszeć m.in. takie przeboje, jak „Bal u Rafała”, „Duchy” czy „Planeta i ja”.
Napisz komentarz
Komentarze