Skansen we Wdzydzach z nowym eksponatem. To chałupa z 1828 roku

Chałupa z 1828 roku w skansenie we Wdzydzach

Chałupę wybudowano w 1828 r. w dość nowoczesnej jak na tamte czasy bryle, co m. in. podkreśla dwuspadowy stromy dach z naczółkami i szkieletowa konstrukcja ścian. Usytuowana była poza starym centrum wsi Garcz, której zabudowania rozlokowane są przy brzegu Jeziora Łapalickiego.

Fundatorem chałupy był Franciszek Marszałkowski, który ożenił się z Anną Kwidzińską. Ich córka wyszła za mąż za Michała Formellę. Przez kolejne lata budynek zamieszkiwały trzy pokolenia rodziny Formellów, które z biegiem lat modernizowały budynek oraz jego wnętrze. Wschodnia część chałupy składała się z trzech pomieszczeń. Zachodnia, zwana starkowizną (przeznaczoną dla ustępujących gospodarzy, tzw. deputatników) była jednoprzestrzenna. Po śmierci Brunona Formelli w 1977 r., ostatniego, samotnego właściciela zagrody, kupiony wcześniej obiekt rozebrano i przeniesiono do muzeum. Wnętrze oraz otoczenie budynku odtworzono w formie z lat 70. XX w.

Uroczyste otwarcie Chałupy z Garcza odbędzie się w czwartek, 19 października 2023 r., godz. 13:00.

O muzeum we Wdzydzach

Początki muzeum we Wdzydzach sięgają 1906 r. Jego twórcy Teodora i Izydor Gulgowscy byli założycielami, wówczas pierwszego na ziemiach polskich, muzeum na wolnym powietrzu. Urządzili je w XVIII – wiecznej gburskiej chałupie, którą odkupili od miejscowego gospodarza - Michała Hinca. Tam zgromadzili, typowe dla tego czasu, sprzęty domowe i gospodarskie oraz cenną kolekcję złotem haftowanych czepców, obrazów malowanych na szkle i ceramiki.

Naukowa działalność i społeczne pasje Założycieli Muzeum spowodowały także rozwój miejscowego rękodzieła i odkryły piękno kaszubskiej sztuki ludowej, które tkwi w misternych korzennych plecionkach i wielobarwnych wdzydzkich haftach.

Obecnie, już ponad 100 – letnie, Muzeum to 22 ha obszaru położonego nad brzegiem jeziora Gołuń zabudowanego obiektami regionalnej architektury. Chałupy, dwory, szkoła, kuźnia, karczmy, wiatraki, kościoły, budynki gospodarcze i warsztaty rzemieślnicze – ponad 50 obiektów z Kaszub, Kociewia i Borów Tucholskich świadczą o różnorodności budownictwa wiejskiego z okresu od XVII do XX wieku. Wiernie odtworzone wnętrza wraz z autentycznym wyposażeniem, czasowo uruchamiane urządzenia gospodarcze i przemysłowe nadają temu miejscu niezwykły klimat, spotęgowany malowniczym położeniem i walorami otaczającej przyrody.

Godziny otwarcia muzeum we Wdzydzach

W październiku muzeum zaprasza do zwiedzania od poniedziałku do niedzieli, w godzinach od 9:00 do 16:00.

Od listopada do marca muzeum będzie otwarte od godz. 10:00 do 15:00, od poniedziałku do soboty. W tym okresie będzie można zwiedzać muzeum z przewodnikiem, którego usługa zostanie wliczona w cenę biletu. Zwiedzanie z przewodnikiem będzie możliwe od poniedziałku do piątku o każdej pełnej godzinie - 10:00, 11:00, 12:00, 13:00 i 14:00.