Jezioro Wdzydzkie, czyli Kaszubskie Morze z legendą o rusałce i stolemach

Największy akwen Kaszub 

Jezioro Wdzydzkie, znane wśród miejscowych jako Kaszubskie Morze lub Wielka Woda, to prawdziwa perła Pojezierza Kaszubskiego. Ten wyjątkowy kompleks wodny o powierzchni 1455,6 hektarów stanowi największy zespół jeziorny w centralnej części Kaszub na Pojezierzu Wschodniopomorskim.

Niezwykły kształt krzyża ukryty w wodach

Kompleks Jeziora Wdzydzkiego składa się z czterech połączonych zbiorników wodnych: Radolnego, Jeleniego, Gołunia i Wdzydznego. Wspólnie tworzą one charakterystyczny kształt krzyża, który jest efektem działania sił natury sprzed tysięcy lat.

Powstanie tego wyjątkowego układu ma swoje korzenie w czasach lodowcowych. Dwie przecinające się rynny – jedna biegnąca w kierunku równoleżnikowym, druga w południkowym – zostały wytworzone przez wody płynące pod czaszą lodowca. Te potężne strumienie, znajdujące się pod ogromnym ciśnieniem hydrostatycznym, utworzyły głębokie żłobienia w ziemi, które później wypełniła woda z topniejących mas lodowych.

CZYTAJ TEŻ: TOP 5 atrakcji Borów Tucholskich. Odkryj „zielone płuca” Pomorza na wakacjach!

Imponujące rozmiary i głębokość

Jezioro Wdzydzkie zachwyca swoimi rozmiarami i głębokością. Średnia głębokość wynosi 15,2 metra, ale w najgłębszym miejscu osiąga aż 72 metry!, co czyni je szóstym najgłębszym jeziorem w Polsce. Linia brzegowa jest niezwykle urozmaicona - pełna półwyspów, zatoczek i naturalnych tarasów wznoszących się od 7 do 10 metrów nad lustro wody.

Dziesięć wysp jak z baśni

Wyjątkową urodę kompleksu jezior Wdzydzkich nadają wyspy, których jest aż dziesięć. Największą z nich jest Ostrów Wielki o powierzchni 90,66 hektara – druga co do wielkości śródjeziorna wyspa w Polsce. Inne wyspy to Ostrów Mały, Glonek, Sorka, Siodły, Przerośla, Cyronek, Mienica, Trzepczyn i Ostrówek.

Cztery ramiona jeziora – każde z własnym charakterem

• Ramię północne – Jezioro Jelenie jest najwęższym z kompleksu. Jego szerokość nie przekracza 0,5 kilometra, a długość wynosi 3,5 kilometra. Na środku tej rynny znajduje się zielona, okrągła wyspa Ostrówek.
• Ramię wschodnie – Jezioro Gołuń ma maksymalną szerokość około 1 kilometra i długość nieco ponad 6 kilometrów. Tutaj znajduje się wyspa Trzepczyn, z którą według legend związane są ukryte skarby olbrzymów – Stolemów. Od strony wody widoczny jest Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach Kiszewskich.
• Ramię zachodnie – Jezioro Radolne o długości około 3 kilometrów i szerokości do 0,7 kilometra. W tej części rzeka Wda uchodzi do jeziora przy Półwyspie Kozłowiec, największym na jeziorze Wdzydze.
• Ramię południowe – Jezioro Wdzydze (Wielka Woda) to największe ramię jeziorne o długości 8 kilometrów i szerokości prawie 3 kilometry. Tutaj jezioro osiąga swą maksymalną głębokość 72 metrów i znajduje się siedem wysp.

ZOBACZ RÓWNIEŻ: Najczystsze plaże w Polsce są na Pomorzu! Kąpieliska z Błękitną Flagą

Legenda o powstaniu Kaszubskiego Morza

Według kaszubskiej legendy, jezioro powstało za sprawą stolemów i pięknej Wdzydzanki. Dawniej było to nieduże jezioro z wyspą po środku, gdzie mieszkał rycerz Sorka z córką Wdzydzanką. Po śmierci żony rycerz postanowił opuścić te tereny, ale jego córka nie chciała rozstać się z miejscem, w którym się wychowała.

Dziewczyna poprosiła o radę wróżkę, która zaproponowała jej przemianę w rusałkę, aby mogła na zawsze pozostać w ukochanym jeziorze. Wdzydzanka zgodziła się, a jej piękny śpiew zaczął rozbrzmiewać nad wodą. Zakochał się w niej stolem, który wraz z braćmi rozpoczął kopanie ziemi, próbując ją złapać. Rusałka za każdym razem zmieniała miejsca, gdzie mu się pojawiała, a stolemy kopali coraz głębiej, aż powstały rynny, które zapełniły się wodą. Chociaż stolemom nie udało się pojmać rusałki, na pamiątkę pięknej dziewczyny jezioro nazwano Wdzydzkim, a jedną z wysp Sorka.

Raj dla turystów i miłośników przyrody

Jezioro Wdzydzkie to popularny cel podróży dla tysięcy turystów z Polski i zagranicy. Wzdłuż brzegów jeziora rozciąga się wiele miejscowości turystycznych oferujących liczne atrakcje – od wypożyczalni sprzętu wodnego przez parki linowe po wycieczki rowerowe. W okolicy znajduje się wiele ośrodków wypoczynkowych, pensjonatów oraz domków letniskowych.

Ochrona przyrody i zasady zwiedzania

Na wyspach kompleksu jezior Wdzydzkich obowiązują szczególne zasady ochrony przyrody. Należy zachować ciszę, nie płoszyć zwierząt oraz nie cumować łodzi. Zakazane jest rozpalanie ognisk, tworzenie obozowisk oraz używanie łodzi motorowych na otwartych zbiornikach wodnych Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego.

Jezioro Wdzydzkie to miejsce, gdzie historia spotyka się z przyrodą, a legendy przeplatają się z rzeczywistością. Ten wyjątkowy kompleks wodny oferuje niezapomniane doświadczenia zarówno miłośnikom aktywnego wypoczynku, jak i tym, którzy szukają spokoju wśród dzikiej przyrody Kaszub.

Byłeś nad Jeziorem Wdzydzkim? Podziel się swoją historią i zdjęciami – zostaw komentarz lub napisz na [email protected]! Odkryj więcej inspiracji na zawszepomorze.pl.