CCGT Grudziądz blisko rozruchu. Już w przyszłym roku będzie pracować pełną parą (i gazem)

Co to jest CCGT i jak działa?

CCGT to skrót od Combined Cycle Gas Turbine, czyli turbina gazowa w cyklu kombinowanym. To ona, turbina gazowa w parze z turbiną parową, będą wspólnie napędzały generator, wytwarzający energię elektryczną w grudziądzkiej elektrowni. Jest to jedna z inwestycji kluczowych dla przejściowego okresu transformacji energetycznej w Polsce. Technologia CCGT pozwala na realne zastępowanie wycofywanych jednostek węglowych, istotnych dla bilansowania pracy Krajowego Systemy Elektroenergetycznego.

Jak twierdzą eksperci Energi, bloki gazowo-parowe łączą wysoką elastyczność pracy z  istotnie niższą emisyjnością względem konwencjonalnych źródeł węglowych. W rezultacie w dużo mniejszym stopniu wypływają one na środowisko, ale – co najważniejsze – są w stanie dużo szybciej reagować na zmiany zapotrzebowania na energię, doskonale współpracując z zależnymi od pogody źródłami OZE.

Niebawem kluczowe momenty inwestycji w Grudziądzu

Na budowie praca wre. Zakończenie prac zbliża się wielkimi krokami - obecnie inwestycja jest skończona w ponad 90 procentach. Na miejscu każdego dnia pracuje nawet siedmiuset fachowców, którzy dbają o to, aby CCGT powstało na czas.

Zbliżamy się do kluczowego momentu inwestycji, do finiszu głównej fazy budowy, by rozpocząć czynności rozruchowe. Budujemy elektrownię, która dzięki temu, że jest elastyczna, szybka w rozruchu, dyspozycyjna będzie w stanie stabilizować zmienną produkcję energii z OZE, wspierając bezpieczeństwo energetyczne Polski.

Marcin Małek / prezes CCGT Grudziądz

Podczas spotkania z dziennikarzami można było wyczuć dużą ekscytację ze strony osób odpowiedzialnych za powstawanie elektrowni. Ale też trudno się dziwić – to przełomowa inwestycja, która korzysta z przełomowych technologii. Turbina, która będzie produkować energię jest tak naprawdę pierwszą taką w Europie.

Jak dodał Małek, spółka chce rozpocząć jej rozruch jeszcze w tym roku, aby w 2026 roku być w stanie świadczyć usługę mocową. 

– Jesteśmy na ostatniej prostej – stwierdził. 

Zdaniem Małka, jednostki gazowe odgrywać będą kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa i stabilności krajowego systemu energetycznego w najbliższej przyszłości.

ZOBACZ TEŻ: Sławomir Staszak nadal na stanowisku prezesa Energi. Będzie nowy wiceprezes

Prawdziwe rocket science

Warty ok. 2 mld zł blok gazowo-parowy w Grudziądzu zasilany będzie wysokometanowym gazem ziemnym. Jak usłyszeliśmy od przedstawicieli Energi podczas wizyty studyjnej na terenie powstającej elektrowni, gaz będzie dostarczany z sieci przesyłowej Gaz-System.

Blok w Grudziądzu został zaprojektowany i wykonany jako jednostka z turbozespołem w konfiguracji jednowałowej, na który składać się będzie turbina gazowa, turbina parowa oraz generator, połączone z kotłem odzysknicowym HRSG (ang. heat recovery steam generator) i chłodnią wentylatorową mokrą.

Na żywo robi to naprawdę gigantyczne wrażenie. Jest to potężne kilkusettonowe urządzenie, które jest sercem całej inwestycji. Kiedy się na nie patrzy z bliska, ma się wrażenie, że jest się na statku kosmicznym, a nie na obrzeżach miasta w województwie kujawsko-pomorskim. Trochę przywodzi na myśl wielki zderzacz hadronów pod Genewą czy – dla miłośników sci-fi – wnętrze statku Nostromo.

Kiedy Miłosz Sudoł, osoba odpowiedzialna w CCGT Grudziądz za kwestie operacyjne, opowiadał o pracy całego systemu, wielu dziennikarzy uśmiechnęło się pod nosem, kiedy usłyszeli, że „to prosty schemat”, ponieważ dla postronnego słuchacza jest to po prostu słynna rocket science.

Szczegóły techniczne inwestycji CCGT Grudziądz

Generalnym wykonawcą bloku jest konsorcjum firm: Siemens Energy Global GmbH & Co KG, Siemens Energy Sp. z.o.o. oraz Metlen Energy & Metals (wcześniej Mytilineos S.A.).

Na terenie głównym elektrowni znajdziemy podstawowe obiekty technologiczne elektrowni, wśród których są:

• blok energetyczny, na który składać się będą przede wszystkim:
  • turbina gazowa Siemens SGT5-4000F,
  • turbina parowa Siemens SST5-5000,
  • generator Siemens SGen5-3000W,
  • kondensator wraz z zamkniętym obiegiem układu chłodzenia,
  • kocioł HRSG,
• układ doprowadzania gazu, w tym gazociągi, stacja filtracji gazu, stacja redukcyjna i rozprężania gazu,
• układ obiektów i urządzeń gospodarki wodno-ściekowej,
• układ chłodzenia, na który składać się będą:
  • rurociągi,
  • chłodnia wentylatorowa,
  • pompownie,
• układ obiektów i urządzeń elektrycznych (w tym m.in. sterownia i rozdzielnie elektryczne),
• układ zasilania potrzeb własnych i wyprowadzenia mocy z elektrowni.

Moc? Blok osiągać będzie nominalnie 563 MW netto, ale – jak poinformowali przedstawiciele firmy Siemens Energy – będzie to obiekt o wysokiej elastyczności, mogący pracować w zakresie od niespełna 40% do 100% mocy z zachowaniem wszystkich standardów emisyjnych. Jednostka będzie też gotowa, w sytuacjach awaryjnych, do tzw. pracy wyspowej, czyli pracy bez produkcji energii do sieci. Wówczas jej moc ograniczona będzie do maksymalnie kilkunastu MW

Obecnie na terenie CCGT Grudziądz główne urządzenia są na swoich miejscach. Trwa ich przyłączanie m.in. do rozdzielni elektrycznych i sterujących czy łączenie z rurociągami. Konstrukcje głównych obiektów budowlanych elektrowni zostały już wzniesione, a obecnie trwają prace związane z ich wykończeniem. Przed inwestorem jeszcze wykonanie ciągów komunikacyjnych czy montaż ostatnich segmentów komina, który będzie górował nad elektrownią. Woda będzie pochodzić z płynącej nieopodal Wisły. Magistrala wodociągowa jest już w trakcie testów ruchowych. Pobór wody dla potrzeb elektrowni będzie minimalny, dzięki zastosowaniu zamkniętego układu chłodzenia.

Budowa elektrowni to także inwestycja w poprawę komfortu mieszkańców, którzy poruszają się po pobliskich drogach. W ramach inwestycji powstała ścieżka rowerowa wzdłuż ul. Jaskółczej, inwestor finansuje ponadto kompleksową przebudowę układu drogowego obejmującego ulice Skowronkowej i części Południowej.

Czy będzie to oznaczać wzrost cen energii?

Gaz nie należy do najtańszych surowców energetycznych, w związku z tym zapytaliśmy prezesa Małka o to, czy odbiorcy muszą liczyć się w przyszłości z wyższymi rachunkami. Usłyszeliśmy, że energia z CCGT Grudziądz nie powinna zauważalnie wpłynąć na ceny energii. Przede wszystkim dlatego, że jej praca nie jest przewidywana w podstawie systemu. Rola elektrowni w Grudziądzu polegała będzie na bilansowaniu zapotrzebowania na energię w kraju ze zmianami produkcji z innych źródeł, w tym dynamicznie rozwijanych źródeł odnawialnych. Koszt energii dla odbiorcy będzie zatem wynikiem pracy różnych technologii. Produkcja energii elektrycznej w nowoczesnej technologii, jaka wykorzystywana będzie w Grudziądzu, charakteryzuje się nieporównywalną z innymi technologiami konwencjonalnymi sprawnością.

Dla CCGT Grudziądz przekraczać ona będzie w warunkach nominalnych 60%, dzięki czemu pracy elektrowni w Grudziądzu towarzyszyć będzie istotnie niższa emisja CO2 w porównaniu do wykorzystywanych obecnie źródeł węglowych – a koszty związane z emisjami gazów cieplarnianych są, zaraz po paliwie, jednym z największych kosztów pracy elektrowni. Stąd też, blok parowo-gazowy w Grudziądzu nie spowoduje bezpośrednio zmiany ceny energii dla polskich odbiorców, wspierając jednocześnie stabilność i bezpieczeństwo pracy systemy elektroenergetycznego.

CCGT to jeden z kluczowych inwestycji Energi będącej częścią Grupy ORLEN. Polski gigant ma zamiar zainwestować w te rozwiązania wiele miliardów złotych. Przede wszystkim, aby przyspieszyć transformację energetyczną Polski, ale też zapewnić bezpieczeństwo związane z dostępem do energii. Patrząc na tempo i zaawansowanie prac, wykorzystaną technologię, entuzjazm, ale przede wszystkim pewność, z którą podczas spotkania z dziennikarzami wypowiadali się przedstawiciele Energi oraz wykonawcy inwestycji (Siemens i Metlen), naprawdę trudno brać pod uwagę, że coś może się nie udać.