Rusz się z Trójmiasta, czyli imprezy kulturalne na Pomorzu. Gdzie pojechać?

Jarmark Cysterski. Nocne zwiedzanie na początek

Jak co roku Jarmark Cysterski bierze udział w Europejskich Dniach Dziedzictwa. W tym roku to już 33. edycja EDD w Polsce, tym razem pod hasłem: „W stronę architektury. Młode dziedzictwo”, które podkreśla znaczenie architektury, zarówno historycznej, jak i współczesnej w kształtowaniu tożsamości kulturowej. 

Trzydniowy XXIV Jarmark Cysterski rozpocznie się w piątek, 19 września w katedrze koncertem „Muzyka wokalna z pelplińskich rękopisów organowych w wykonaniu Zespołu Męskiego Gregorianum oraz nocnym zwiedzaniem świątyni.

W sobotnio-niedzielnym, przebogatym programie m.in. koncert muzyki myśliwskiej, Przegląd Zespołów Muzyki Dawnej, pokaz tańców średniowiecznych, potrawy z klasztornej kuchni, warsztaty klasztorne piśmiennicze, pokaz kowalstwa artystycznego, gry i zabawy średniowieczne czy parada historyczna ulicami Pelplina.

• 19-21 września, dawne Opactwo Cysterskie w Pelplinie
• Szczegóły: www.jarmarkcysterski.diecezja-pelplin.pl
  Pożegnanie lata w Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach

Schyłek lata i początek jesieni na wsi to czas przetwarzania darów natury i przygotowań do zimy, czyli wytężonej pracy, ale również zabawy i weselenia się. Zwiedzając zabytkowe szachulcowe chałupy, mamy wyjątkową okazję przypatrzeć się dawnym zajęciom na wsi, skosztować niecodziennych potraw i popróbować sił w różnych czynnościach prezentowanych w każdej z zagród oraz w ich sąsiedztwie. Podczas pokazów, degustacji i zwiedzania gra skoczna dożynkowa i weselna ludowa muzyka. Nie zabraknie również słowińskiego chleba z pieca chlebowego, zupy rybnej, ziemniaków w mundurkach, masła ubijanego w kierzynce, powideł z borówek, zupy brukwiówki, tradycyjnej słowińskiej „Klitundplome”- zupy śliwkowej na wędzonej gęsinie z kluseczkami, czy pokazu wędzenia ryb. Wszystkie potrawy, których goście mogą posmakować, przygotowywane są wewnątrz chałup na tradycyjnych kuchniach. Podczas „Pożegnania lata” muzeum zaprezentuje zajęcia charakterystyczne dla słowińskiej wsi o tej porze roku: ręczny siew oziminy, młócenie zboża cepem i zabytkową młockarnią, kopanie ziemniaków, cięcie sieczki, wianie ziarna, szatkowanie i kiszenie kapusty, wyciskanie soku z buraków na syrop, a także ogławianie lnu, przędzenie na kołowrotku czy tkanie krajek. Wydarzeniu towarzyszy kiermasz produktów regionalnych oraz rękodzieła.

• „Pożegnanie lata. Jesień się pyta, co lato zrobiło”
• 21 września, godz. 11 – 16
• Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach, Oddział Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku
• Szczegóły: www.muzeumkluki.pl

Europejskie Dni Dziedzictwa, czyli nie płacimy za zwiedzanie

Podczas Europejskich Dni Dziedzictwa wizyta w oddziałach gdańskiego Muzeum Narodowego to zwiedzanie bezpłatne.

Warto zobaczyć wspaniale ekspozycje:

Wystawa „Losy Mazurka Dąbrowskiego” i „Józef Wybicki i jego czasy”

• 20 września 2025 r. (sobota), w godz. 9:00–16:00, wstęp bezpłatny
• 21 września 2025 r. (niedziela), w godz. 10:00–16:00
• Oddział Muzeum Hymnu Narodowego, Będomin 16, Nowy Barkoczyn

Wystawa „Wnętrza pałacowe”

• 20 września 2025 r. (sobota), w godz. 11:00–18:00, wstęp bezpłatny
• 21 września 2025 r. (niedziela), w godz. 11:00–18:00
• Oddział Muzeum Tradycji Szlacheckiej, Waplewo Wielkie, Stary Targ

W Europejskie Dni Dziedzictwa włącza się też muzeum w Kwidzynie, oddział Muzeum Zamkowego w Malborku, przygotowano tam specjalny program na 20 września.

Zaplanowano:

• 10:00-15:00 warsztaty kreatywne – kolorowanki pocztówki architektoniczne
• 12:00-13:00 prelekcja – Architektura i organizacja budowy Polskiego Gimnazjum w Kwidzynie w świetle źródeł archiwalnych
• 14:00-15:00 prelekcja – Architektura wiejska Dolnego Powiśla – dawniej i dziś.

Z motyką na bulwy we Wdzydzach

„Bulwa to hopt"/kartofel jest podstawową sprawą/ – pisał na początku XX w. założyciel Kaszubskiego Parku Etnograficznego we Wdzydzach Izydor Gulgowski. Ziemniak zadomowił się w pomorskim krajobrazie i jadłospisie w XIX w. i szybko stał się - oprócz zbóż, nabiału, ryb i niewielkiej ilości mięsa - głównym składnikiem pożywienia mieszkańców wsi. A że nastał właśnie czas „wykopków” wdzydzkie muzeum przygotowało dwa dni z kartoflem w roli głównej, w programie m.in.: warsztaty, pogadanki, spotkania, przygotowywanie  potraw z ziemniaka i topinamburu, wyplatanie koszy z korzenia sosny, ale i młócenie i „przewiewanie" zboża, a jeszcze pokazy prac polowych – wykopki, orka i bronowanie zagonów, oczywiście zabawy przy ognisku,  stoiska z rękodziełem, sztuką ludową i produktami pochodzenia naturalnego.

• Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach
• 20 - 21 IX, godz. 9:00 – 16:00
• Szczegóły: www.muzeum-wdzydze.gda.pl

Magia w Chojnicach, koncert z okazji 750-lecia miasta

Chojnickie Centrum Kultury w ramach Dni Sztuki zaprasza 20 września o godz. 17:00 na koncert kwartetu smyczkowego Airis Quartet, którym towarzyszyć będą Grażyna Zbijowska (flet), Krzysztof Zbijowski (klarnet) oraz Carlos Peña Montoya (harfa). Wieczór otworzy specjalnie skomponowany na 750-lecie miasta Chojnice utwór „Myslibous Malowy de Choyniz”, autorstwa Szczepana Magiera, twórcy muzyki do filmów i spektakli teatralnych, laureata licznych konkursów kompozytorskich. Usłyszymy też Kwintet klarnetowy A-dur Wolfganga Amadeusza Mozarta, jedno z najbardziej lirycznych dzieł kompozytora. Kolejne punkty programu to podróż przez impresjonistyczne pejzaże dźwiękowe: „Sonata” Cloude'a Debussy’ego na harfę, altówkę i flet oraz „Introdukcja i Allegro” Maurice'a Ravela na harfę, kwartet smyczkowy, flet i klarnet czy „Etiuda jazzowa” Henryka Czyża w wersji na kwartet smyczkowy. 

• Chojnickie Centrum Kultury
• 20 września, godz. 17:00
• Szczegóły: www.ckchojnice.pl

Wyjątkowa podróż do przeszłości Żukowa

W Norbertańskiej Kawiarence Społecznej przy Parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żukowie kolejna część cyklu kameralnych spotkań, poświęconych historii, pamięci i dziedzictwu gminy Żukowo, Temat: „Życie Codzienne w Międzywojennym Żukowie”. Organizatorzy zachęcają do udziału wszystkich mieszkańców – szczególnie seniorów, którzy zechcą podzielić się swoimi historiami. To bezcenny wkład w zachowanie tożsamości Żukowa i budowanie lokalnej wspólnoty.    

• 21 września o godz. 13:00 
• Norbertańska Kawiarenka Społeczna
• Parafia pw. WNMP, ul. 3 Maja 4, Żukowo

Prace Zofii Stryjeńskiej na zamku w Słupsku

„Zofia Stryjeńska – malarka rzeczy polskich" to prezentowana w Zamku Książąt Pomorskich w Słupsku wystawa twórczości jednej z najbardziej znanych polskich artystek dwudziestolecia międzywojennego, przedstawicielki art déco w sztuce. Zobaczymy ponad 115 prac. Ekspozycja skupia się głównie na dwóch wątkach w twórczości artystki, polskiej kulturze ludowej i na mitologii słowiańskiej. Wystawa jest też przybliżeniem całego wachlarza realizacji Stryjeńskiej, obejmującego – oprócz malarstwa – także grafiki, projektowane przez nią tkaniny, zabawki, scenografie i ilustracje książkowe. Zobaczyć można również projekty panneaux przygotowane na wystawę paryską w 1925 roku oraz pocztówki, opakowania czekoladek, porcelanę i fajanse, na których powielane były jej prace. 

• Wystawa czynna  do 1 lutego 2026
• Muzeum Pomorza Środkowego, Zamek Książąt Pomorskich
• ul. Dominikańska 5 w Słupsku
• Szczegóły: www.muzeum.slupsk.pl

Portrety mężczyzn w Wejherowie

We foyer Filharmonii Kaszubskiej w Wejherowie otwarcie wystawy fotografii Tomasza Hirsza „Gdy nikt nie patrzy”. Tomasz Hirsz kojarzony jest głównie ze światem sportu – jako zawodnik i trener. Tym razem odkrywa inną część swojego życia – pasję do fotografii. Jego wystawa to portrety mężczyzn z zamkniętymi oczami, intymne zatrzymanie chwili, zaproszeniem do spotkania z własnym wnętrzem. „To wystawa o męskości wrażliwej, odważnej i autentycznej. O sile, która nie zawsze musi być głośna. O chwilach, Gdy Nikt Nie Patrzy – a człowiek wreszcie może być sobą” – napisał autor.

• Od 25 września, foyer Filharmonii Kaszubskiej, Sobieskiego 255 w Wejherowie
• Szczegóły: www.wck.org.pl

„Słowa na piasku” – Teatr Polska! w Wejherowie

Na parkowej ławce wpatrują się w bezużyteczne bajoro dwaj mężczyźni. Wytrwale, mimo zimna, spotykają się tu, choć mogliby jak reszta społeczeństwa, siedzieć u dentysty – w końcu w zimie zęby psują się szybciej niż latem, bo zimą je się więcej słodyczy, żeby przegnać smutek. Wszystko po to, by jeden z nich, straumatyzowany zawodem nauczyciela Oskar, podjął się nie lada zadania: ma przemóc swój irracjonalny lęk i zacząć korepetycje z synkiem pewnej kobiety. Sęk w tym, że synek, mimo wszelkich prób zignorowania tego faktu przez matkę, nie istnieje. Ale to nie jedyny frapujący zwrot akcji w tej sztuce...

• „Słowa na piasku” to spektakl Teatru Nowego w Zabrzu, który zawita do Tczewa w ramach programu Teatr Polska.
• 19 września, godz. 19, Sala Widowiskowa Centrum Kultury i Sportu, ul. Wyszyńskiego 10 w Tczewie
• Szczegóły: www.ckis.tczew.pl