Renta wdowia. Kto ją dostanie i na jakiej zasadzie?

– Nowelizacja, uchwalona na podstawie projektu obywatelskiego, przewiduje m.in. wypłatę drugiego świadczenia – tzw. renty wdowiej – od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r. w wysokości 15 proc., a od 1 stycznia 2027 r. w wysokości 25 proc. Ustawa zakłada, że owdowiała osoba może łącznie pobierać swoje świadczenie i rentę rodzinną po zmarłym małżonku – poinformowało Centrum Informacyjne Senatu.

Renta wdowia. Na czym polega?

Renta wdowia to propozycja nowego świadczenia wypłacanego przez państwo. Powstała w wyniku obywatelskiego projektu, pod którym podpisało się ok. 200 tysięcy Polaków.

– Renta wdowia to odpowiedź na zagrożenie ubóstwem osób starszych. To wsparcie dla nawet dwóch milionów seniorów, którym wzrosną świadczenia emerytalno-rentowe – mówiła podczas drugiego czytania projektu w Sejmie ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

W projekcie renty wdowiej chodzi o utworzenie przepisów, które umożliwią połączenie obecnej renty rodzinnej z innymi świadczeniami emerytalno-rentowymi. Tak, aby można było korzystać z nich jednocześnie. Głównym celem ma być ochrona przed pogorszeniem sytuacji materialnej osób starszych po śmierci małżonka.

Renta wdowia ma być wypłacana od 1 lipca 2025 r.

Jeżeli prezydent podpisze ustawę, wówczas to nowe świadczenie wejdzie w życie od 1 stycznia 2025 r. Przy czym nabycie prawa do korzystania ze świadczeń według reguły zbiegu i wypłata świadczeń na jej podstawie następowało będzie od 1 lipca 2025 roku.

Rozwiązanie to jest konieczne, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz inne organy emerytalno-rentowe mogły odpowiednio przygotować się do wykonywania tego zadania.

Co ważne, limit sumy świadczeń ma wynieść trzykrotność minimalnej emerytury. Z wdowiej renty będą mogły skorzystać nawet dwa miliony starszych osób.

Kto dostanie rentę wdowią?

Z wdowiej renty będą mogły skorzystać nawet 2 miliony starszych osób. Nie będzie miało znaczenia, czy emerytura była z ZUS, KRUS czy innego systemu. Nawet osoby, które owdowiały kilka lat temu zyskają prawo do dodatkowych pieniędzy.

Obecnie, w przypadku śmierci współmałżonka senior może wybrać, czy chce zachować własną emeryturę, czy otrzymywać 85% emerytury zmarłego małżonka. Jest to tak zwana renta rodzinna. Wprowadzenie nowych przepisów umożliwiłoby pobieranie własnej emerytury oraz renty rodzinnej po zmarłym małżonku – renty wdowiej. Przy czym jedno ze świadczeń byłoby wypłacane w całości, a drugie w części.

Poprawki rządu

Nowelizacja ustawy, którą przyjął Senat wniosła spore zmiany w początkowy projekt. W wyniku poprawek model wdrażania nowego świadczenia zakłada jego stopniowe zwiększanie. Renta wdowia przez pierwsze półtora roku (do końca 2026 r.) ma wynosić, 15 proc. świadczenia po zmarłym małżonku (renty rodzinnej, która by przypadała). Następnie od 2027 r. wysokość renty wdowiej ma wzrosnąć do 25 proc. wysokości emerytury zmarłego małżonka.

Początkowy projekt obywatelski zakładał, że już od 2027 r. miało to być 50 proc. Przez Senat przeszła jednak okrojona wersja. Rząd zdecydował, że w 2028 r. ma odbyć się weryfikacja wskaźnika wysokości świadczeń w zbiegu (czyli własnego świadczenia i renty wdowiej), aby ocenić możliwość i zasadność jego podwyższenia.

Kryteria przyznania

Renta wdowia będzie przysługiwać, jeśli małżonek zmarł nie wcześniej niż pięć lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Ustawa umożliwia otrzymanie wdowiej renty osobom, które owdowiały przed wejściem w życie tej ustawy.

Oznacza to, że aby otrzymać to nowe świadczenie z ZUS należy zaliczać się do tych grup:

• kobieta owdowiała w wieku 55 lat (lub więcej);
• mężczyzna owdowiały w wieku 60 lat (lub więcej).

Prawie 2 miliony Polaków będzie mogło już w styczniu 2025 r. złożyć wnioski o nowe świadczenie po zmarłym małżonku.