Polskie porty morskie zawarły strategiczne porozumienie

Porozumienie o współpracy, podpisane przez przedstawicieli zarządów Portu Gdańsk, Portu Gdynia, Portu Szczecin i Portu Świnoujście, to istotny krok w kierunku realizacji wielu ambitnych działań strategicznych związanych z infrastrukturą, cyfryzacją i transformacją energetyczną portów. Otwiera ono drogę do wspólnego działania na 
rzecz konkurencyjności, bezpieczeństwa i odporności, infrastruktury portowej oraz technologii. Jest także dobrym fundamentem strategicznej współpracy w ramach 
krajowych i międzynarodowych działań wspólnych dla każdego z portów.

- Tu chodzi o mądrą współpracę. Nie chodzi o to, by ze sobą nie konkurować: konkurencja jest dobra, daje nowe możliwości, ale silniejsza współpraca pozwoli uczynić polski głos słyszalnym na arenie międzynarodowej. A to przełoży się na stworzenie atrakcyjniejszej oferty i dotarcie z nią do nowych klientów
– ocenił Arkadiusz Marchewka, wiceminister infrastruktury, otwierając Kongres Polskie Porty 2030, podczas którego podpisano wspomniane porozumienie

Przyjęta strategia współpracy obejmuje m.in. planowanie zrównoważonego rozwoju portów i ich zaplecza logistycznego oraz podejścia do budowy interoperacyjnych systemów informatycznych, także wdrażanie innowacyjnych technologii zgodnych z wytycznymi Unii Europejskiej. Związane to jest m.in. z koniecznością odpowiedzi na wiele wyzwań, które napotykają polskie porty morskie, niezależnie od ich dynamicznego rozwoju.

- Ważne jest, aby porty morskie w pewnych obszarach, na przykład związanych ze zrównoważonym rozwojem portów i niebieską gospodarką, miały spójne stanowiska, co może się przełożyć na większą efektywność, wdrażanie standardów i harmonizację procedur oraz odpowiednią reprezentację interesów polskich portów morskich w Unii Europejskiej . Warto łączyć siły, szczególnie w czasach turbulencji geopolitycznych i gospodarczych 
– mówi Dorota Pyć, prezes Portu Gdańsk

CZYTAJ TAKŻE: Współczesne porty morskie to już nie tylko centra przeładunkowe, ale kluczowe węzły bezpieczeństwa gospodarczego, energetycznego i militarnego

- Porty morskie są jednym z najważniejszych ogniw gospodarki narodowej. Generują wielomiliardowe wpływy do budżetu państwa, przyciągają inwestycje, wspierają eksport i import, a jednocześnie pełnią funkcję infrastruktury krytycznej. Dzisiejsze wyzwania – od transformacji energetycznej, przez presję geopolityczną, po konkurencję regionalną – wymagają nie tylko sprawności operacyjnej, ale także skoordynowanego działania na poziomie strategicznym. Porozumienie trzech kluczowych portów pozwoli nam skutecznie budować trwałą pozycję Polski w europejskim systemie transportowym 
– podkreślił Piotr Gorzeński, prezes Portu Gdynia

Ważnym elementem porozumienia jest wola wspólnego reprezentowania interesów portów wobec instytucji krajowych i unijnych, co ma wzmocnić ich pozycję negocjacyjną, a tym samym zwiększyć szanse na pozyskanie źródeł finansowania. Wśród głównych założeń współpracy znajduje się wspólne opracowanie „Programu rozwoju polskich portów morskich do roku 2035 z perspektywą do roku 2060”.  Strony podpisanego właśnie porozumienia deklarują ścisłą współpracę w zakresie poprawy dostępności transportowej do portów morskich. Wspólne działania koncentrować się będą na przyspieszaniu realizacji kluczowych projektów infrastrukturalnych, takich jak 
stworzenie drugiego połączenia z Wyspą Portową w Porcie Gdańsk, budowa Drogi Czerwonej w Gdyni, modernizacja linii kolejowej 201 czy rewitalizacja linii Nadodrzańskiej. Ważnym elementem będzie również rozwój połączeń z południową Europą oraz integracja z siecią Rail Baltica. W planach znalazła się także analiza możliwości wdrożenia jednolitej metodologii opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej w portach. 

To nie wszystko. Podpisany dokument kładzie silny akcent na transformację energetyczną. Porty mają stać się przestrzenią rozwoju projektów z zakresu odnawialnych źródeł energii, w tym instalacji do wytwarzania, przetwarzania i magazynowania energii OZE. Jednym z kluczowych kierunków będzie rozwój infrastruktury do zasilania statków z lądu (OPS), zgodnie z wymogami Unii Europejskiej, oraz stworzenie systemu bunkrowania paliw alternatywnych jak LNG, metanol, wodór czy amoniak.

CZYTAJ TAKŻE: Port Gdańsk zyska nowoczesne centrum kontroli granicznej

Kolejną osią współpracy jest cyfryzacja - chodzi o poprawę efektywności operacyjnej portów przez polski Port Community System (PCS) i wspólne rozwiązania IT. Porty zamierzają rozwijać nowoczesne narzędzia do zarządzania ruchem morskim, drogowym i kolejowym oraz obsługi towarów. Deklarują integrację krajowych systemów z unijnymi rozwiązaniami, w tym z europejskim systemem do elektronicznego zgłaszania informacji wymaganych podczas zawijania statków do portów – European Maritime Single Window environment (EMSWe), co ma ułatwić formalności i ograniczyć konieczność stosowania dokumentów papierowych. Jednym z elementów porozumienia jest rozwój systemu monitorowania i analizy czasu odpraw celnych – jako narzędzia wspierającego dalszą optymalizację procesów we współpracy z administracją celną i w oparciu o już funkcjonujące rozwiązania. Rozwój cyfryzacji i automatyzacji procedur celnych ma bazować na istniejących systemach PCS i wymiany informacji bezpieczeństwa żeglugi. W planach znajduje się również wdrożenie narzędzi wykorzystujących sztuczną inteligencję do przeciwdziałania oszustwom celnym oraz identyfikacja i minimalizacja zbędnych obciążeń administracyjnych.