Przekop Mierzei Wiślanej. Takie prace wykonano [nl] w 2021 r.

– Inwestycja jest mocno zaawansowana, wszystkie jej części są lub w najbliższym czasie będą realizowane, tak aby ten długo oczekiwany szlak wodny zafunkcjonował w pełni w 2023 roku – powiedział minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.

Na koniec 2021 r. zrealizowano 86% pierwszej części budowy drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską.

– Trwają również prace przy części drugiej, gdzie wykonawca, firma Budimex, kontynuuje prace zbrojarskie na podporze mostu w Nowakowie, roboty kafarowe związane z obudową brzegów na pięciu odcinkach rzeki Elbląg, oraz prace instalacyjne i drogowe. Obecnie zaawansowanie na drugiej części zadania to 11,5 proc. W połowie listopada pozytywnie dla nas zakończyło się również postepowanie odwoławcze od decyzji w sprawie zezwolenia na realizację drugiej części inwestycji – poinformował kpt. ż.w. Wiesław Piotrzkowski, dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni.

Dodał, że na trzecią część zadania, czyli pogłębienie 10,2 km toru wodnego na Zalewie Wiślanym, trwa obecnie postępowanie przetargowe. Oferty zostały już otwarte i są teraz analizowane przez komisję przetargową.

Urząd Morski w Gdyni podał, że dzięki budowie kanału na Mierzei Wiślanej jednostki o zanurzeniu do 4,5 m, długości do 100 m oraz o szerokości do 20 m będą mogły przepływać z Zatoki Gdańskiej na Zalew Wiślany. Inwestycja rozpoczęła się w październiku 2019 r., jej pierwszy etap zakończy się w 2022 r. Inwestorem jest Urząd Morski w Gdyni, a generalnym wykonawcą pierwszej części inwestycji – konsorcjum NDI/Besix.

– Zakres prac obejmuje budowę portu osłonowego od strony Zatoki Gdańskiej, kanału żeglugowego ze śluzą i konstrukcją zamknięć wraz ze stanowiskami oczekiwania od strony zatoki i zalewu, a także nowy układ drogowy z obrotowymi mostami, które umożliwią przejazd nad kanałem przed śluzą i za śluzą, oraz budowę sztucznej wyspy. Dotąd prace przebiegały zgodnie z przyjętym harmonogramem. Mamy nadzieję, że dzięki sprzyjającym warunkom atmosferycznym oraz wysokiemu zaangażowaniu wszystkich pracowników nadal uda się utrzymać takie tempo robót  – powiedział Jacek Szymański, dyrektor projektu z konsorcjum NDI/Besix.

Przekop Mierzei Wiślanej w liczbach

Urząd Morski w Gdyni poinformował, że:

• dotychczas pogrążono około 98 proc. wszystkich ścianek szczelnych, czyli 17,5 km,
• zrealizowano:
  • 96 proc. zakresu prac ziemnych do poziomu „0”,
  • 59 proc. robót czerpalnych z zakresu kanału żeglugowego (czyli prawie 574,5 tys. m3),
  • 52 proc. z zakresu toru wodnego (ponad 413,1 tys. m3),
• wykonano też wszystkie mikropale.

– Dostarczono już także ponad 519 tys. ton kamienia, co daje 94 proc. założonej ilości. Wyprodukowano 97 proc., czyli około 9,9 tys. sztuk, prefabrykatów betonowych „x-block plus”. Dzięki nim zmniejsza się ilość betonu na falochronach, skraca się czas montażu i zwiększa odporność na zmiany klimatyczne – podał Jacek Szymański.

Według danych Urzędu Morskiego w Gdyni, tego typu prefabrykaty po raz pierwszy zastosowano na zaporze wodnej Afsluitdijk – Tamie Osłonowej, będącej główną tamą i groblą w Holandii. Przekop Mierzei jest drugą budową w Europie i na świecie, gdzie się je wykorzystuje.

Przekop Mierzei Wiślanej. Mosty złożone jak klocki

Mosty obrotowe nad przekopem Mierzei Wiślanej to jedne z najdłuższych tego typu obiektów w Polsce. Łączna długość jednego z dwóch mostów na Mierzei Wiślanej (etap pierwszy) to ponad 60 m, a masa konstrukcji stalowej ustroju wraz z przeciwwagą to ok. 550-560 ton.

Każdy z mostów składa się z 44 elementów, które wytworzone zostały w zakładzie prefabrykacji konstrukcji stalowych, dowiezione na budowę i jak klocki złożone w całość. Najcięższy z pojedynczych elementów ważył ponad 48 ton.

– Mimo tak specyficznej konstrukcji i masy, mosty zostały zmontowane co do milimetrów i wyważone co do kilogramów. Oba mosty, północny i południowy, mają już pozwolenie na użytkowanie. Od czerwca ubiegłego roku ruch odbywał się po moście południowym, obecnie kierowcy korzystają z mostu północnego – powiedziała Magdalena Kierzkowska, rzeczniczka Urzędu Morskiego w Gdyni.

Most w Nowakowie natomiast, którego budowę już rozpoczęto w ramach drugiej części inwestycji, będzie składał się z przęseł o łącznej rozpiętości 103 m.

Przekop Mierzei Wiślanej. Cztery bramy w śluzie

Postęp prac jest widoczny również m.in. w rejonie śluzy i kanału żeglugowego, czyli w miejscach newralgicznych dla inwestycji. Śluza zapewnić ma bezpieczną żeglugę w warunkach zmiennych stanów wody po obu stronach Mierzei Wiślanej.

– W śluzie zrealizowano większość prac żelbetowych. Zamontowano dwie bramy w kieszeni południowej. W całości zrealizowano dostawy dla zamknięć bram północnych. Prowadzone są prace związane z budową budynków bloków napędowych, południowego i północnego. Poza tym, testowana jest brama południowa – poinformował Andrzej Małkiewicz, naczelnik Wydziału Realizacji Inwestycji w Urzędzie Morskim w Gdyni.

Łącznie w ramach budowy śluzy powstaną cztery bramy służące do jej zamykania. Każda z nich złożona jest z sześciu segmentów, a każdy segment – z 730 elementów.  Jedna brama waży około 160 ton, a najcięższy z jej elementów – 33,56 tony.

Przekop Mierzei Wiślanej. Milion ton piasku na sztuczną wyspę

Na Zalewie Wiślanym w okolicach Przebrna od zera budowana jest sztuczna wyspa, którą już teraz chętnie odwiedzają ptaki. W przyszłości ma być ich miejscem lęgowym.

Wyspa ma kształt elipsy o wymiarach 1906 na 1166 m, obwodzie 4,9 km i łącznej powierzchni 180 ha.

– Powierzchnia stalowych ścianek szczelnych, służących do nadania wyspie kształtu i utrzymania jej wypełnienia piaskiem z pogłębiania dna toru wodnego, wynosi niemal 112,5 tys. m2, co oznacza, że pokryłyby one prawie 16 pełnowymiarowych boisk piłkarskich. Do zasypu grobli użytych zostanie milion ton piasku, co wypełniłoby ok. 37 tys. samochodów ciężarowych. Pojemność całkowita wyspy to 9,2 mln m3. Do jej budowy użytych zostanie ok. 140 tys. ton kamienia hydrotechnicznego, co wypełniłoby natomiast 3,5 tys. wagonów kolejowych – powiedział Wojciech Czyżewski z firmy NDI.

Urząd Morski w Gdyni poinformował, że dotychczas pogrążono ponad 10,5 km ścianek (z ogólnej liczby 10,8 km). Zakończono również prace refulacyjne we wnętrzu grodzy. Wciąż trwają natomiast roboty związane z narzutem kamiennym. 

Przekop Mierzei Wiślanej. Kiedy powstanie?

Prace w ramach pierwszej części budowy drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską mają się zakończyć jeszcze w 2022 r., a cała inwestycja – w 2023 r.