Prezydent zawetował lex Czarnek. „Uznajmy sprawę za zakończoną”

Prezydent Andrzej Duda stwierdził na posiedzeniu Rady Bezpieczeństwa Narodowego, że skierował do ponownego rozpatrzenia ustawę dotyczącą oświaty, zwaną powszechnie lex Czarnek. Posiedzenie poświęcone było wojnie na Ukrainie i kwestiom bezpieczeństwa Polski.

Prezydent zawetował lex Czarnek

– Zawetowałem nowelizację Prawa oświatowego. Uznajmy sprawę za zakończoną. Nie są nam teraz potrzebne kolejne spory – powiedział prezydent, rozpoczynając posiedzenie RBN. – Najważniejszym argumentem była jedność. Ustawa Przemysława Czarnka dzieli nasze społeczeństwo.

Dodał, że „rozmawiał dzisiaj na ten temat z ministrem Przemysławem Czarnkiem”.

Nie mówię, że nie miałem żadnych zastrzeżeń do tej ustawy. Miałem, ale był w niej też szereg rozwiązań, które popierałem i uważam, że powinny zostać wprowadzone. Ale odłóżmy to na później. Na razie do tej ustawy jest weto.

Andrzej Duda / prezydent RP

– Presja ma sens! Gratulacje dla wszystkich, którzy ją wywierali! Weto dla #LexCzarnek! – napisała na Twitterze posłanka KO Agnieszka Pomaska.

– Organizacje pozarządowe, samorządy, uczniowie i uczennice, środowiska nauczycielskie – brawo! – pisze posłanka Barbara Nowacka. – Wspólnie przekonaliśmy do jedynej sensownej decyzji. Szczerze dziękuję Prezydentowi Andrzejowi Dudzie za tę decyzję. I Agacie Kornhauser-Duda za wsparcie.

Lex Czarnek. Jakie zmiany proponowano?

• Przypomnijmy, nowelizacja przepisów zwiększała m.in. rolę kuratorów oświaty. Zgodnie z nowym prawem, zgodę na organizowanie w szkole zajęć dodatkowych przez organizacje pozarządowe i stowarzyszenia musiałby wyrazić kurator oświaty. Prowadzący takie zajęcia musieliby przedstawić, co najmniej dwa miesiące przed ich planowanym rozpoczęciem, szczegółowe informacje o planie działania na terenie szkoły, konspekt zajęć i materiały, z których będą korzystać.
• Dyrektorom placówek (żłobków, przedszkoli, szkół itd.) groziłaby też odpowiedzialność karna za „przekroczenie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków w zakresie opieki lub nadzoru nad małoletnim, powodujących szkodę tego małoletniego”. Krytycy zwracali uwagę, że pociąganie do takiej odpowiedzialności jest już w kompetencjach prokuratury i sądów.

O zawetowanie lex Czarnek apelowali do prezydenta politycy opozycji i środowisk oświatowych. Agata Kornhauser-Duda spotkała się nawet w sprawie proponowanych przez ministra edukacji zmian z posłankami opozycji, z kolei Przemysław Czarnek – po spotkaniu z prezydentem i jego żoną – stwierdził, że „pan prezydent jest przychylny zmianom”.

Zastrzeżenia wobec forsowanych przez ministra Przemysława Czarnka zmian w Prawie oświatowym mieli także samorządowcy. Wskazywali, że wejście w życie nowelizacji spowoduje „ubezwłasnowolnienie dyrektorów oraz nauczycieli, poprzez zarządzanie oparte o kuratoryjną kontrolę i system sankcji i kar”. Ich zdaniem, doprowadziłoby to też do odebrania rodzicom i uczniom prawa do decydowania o wyborze zajęć pozalekcyjnych i dodatkowych, prowadzonych w szkole we współpracy z organizacjami społecznymi, a także pozbawiłoby samorządy prawa do decydowania o organizacji sieci szkół na ich terenie, i ograniczyłoby wpływ na wybór i odwołanie dyrektora.

– Weto prezydenta jest ważne, bo wstrzymuje upartyjnienie i zarządzanie strachem w polskiej szkole, ale niczego nie kończy – mówi Magdalena Czarzyńska-Jachim, wiceprezydentka Sopotu. – To właściwie początek drogi do zbudowania szkoły na miarę XXI wieku, która teraz szczególnie potrzebuje wsparcia – po trudnym czasie pandemii i obecnie, kiedy trafi do niej wiele dzieci cudzoziemskich.

– Przed nami zadanie zbudowania przyjaznej szkoły, dającej wsparcie uczniom, nauczycielom i rodzicom. Ale te zmiany, które są konieczne, muszą nastąpić w porozumieniu i przy współpracy wielu środowisk: nauczycieli, dyrektorów, rodziców, uczniów, organizacji społecznych i samorządów – dodaje wiceprezydentka Magdalena Czarzyńska-Jachim.